Page 263 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Cihan Erçetin

de en belirgin sürdürülebilir kentsel ulaşım türlerinden biri olan bisikletin
ulaşım aracı olarak kullanım oranlarında belirgin bir düşüşe neden olmuştur
(Pucher ve Buehler, 2012). Bu dönemde özellikle birçok Avrupa kenti merkezi
ve yerel yönetim politikalarını yolların genişletilmesine, yeni araç yollarının
planlanmasına ve artan oranda otopark sağlanmasına yöneltmiştir ve açıkça
bisikletli ulaşıma yönelik ihtiyaçlar göz ardı edilmiştir (Hass-Klau, 1993).
Otomobil kullanımındaki artış çevre kirliliğine, trafik sıkışıklığına, yaralanmalara
ve ölümlere neden olmaktadır. Bu nedenle politika yapıcıların kararlarında
oldukça kritik öneme sahip konulardan biri, toplu taşıma, yürüme ve bisikletli
ulaşımı sağlarken -özellikle kentsel hareketlilikte- otomobil kullanımını
kısıtlamak ve özel araç kullanımına karşı bazı caydırıcı önlemler de uygulamaktır
(Pucher ve Buehler, 2012).
Sera gazı emisyonları nedeniyle meydana gelen iklim değişikliğine olumsuz
yönde katkıda bulunan en temel kaynaklardan biri kentsel ulaşımda kullanılan
araçlardır. Öte yandan bisikletli ulaşım, kentsel yolcu taşımacılığı sektöründen
kaynaklı emisyonların azaltılması amacıyla sıfır emisyonlu bir ulaşım modu olarak
karşımızda durmaktadır (Garrad, Rissel ve Bauman, 2012). Bisiklet kullanımı
herhangi bir çevre veya gürültü kirliliği oluşturmamaktadır, bu nedenle bisiklet
çevre dostu bir kentsel ulaşım modu olarak uluslararası düzeyde popüler
hale gelmiş ve kabul edilmiş bir ulaşım türüdür. Kentsel alanlarda otomobil
yerine bisiklet kullanımı, enerji tüketiminin ve trafik tıkanıklığının azaltılmasına
hizmet eder. Bisiklet kullanımının artması, sera gazları ve diğer emisyonların
azaltılması için teşvik edici bir alternatiftir (European Conference of Ministers of
Transport, 2004). Ayrıca bisiklet kullanımının doğal kaynakların etkin kullanımı
ve çevrenin korunması açısından otobüs, havayolu ve demiryolu gibi diğer
ulaşım türleri ile karşılaştırıldığında aşağıdaki Tablo 2’de görüldüğü üzere en
uygun seçenek olarak ortaya çıkmaktadır. Enerji tüketimi, zararlı emisyonların
salınımı ve kaza riski açısından incelendiğinde açıkça görülmektedir ki bisikletli
ulaşım otomobil, otobüs, havayolu ve demiryolu ulaşımına kıyasla çevreye en
az zararlı ve en güvenli ulaşım türüdür.

Tablo 2. Ulaşım Türlerinin Çevresel Etkilerinin Karşılaştırılması (Otomobil için Baz=100
kabul edilmiştir) (Whitelegg, 1991)

Otomobil Otobüs Bisiklet Havayolu Demiryolu

Mekan kullanımı 100 10 8 1 6

Birincil enerji tüke- 100 30 0 405 34
timi

CO 100 29 0 420 30
2

248 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi