Page 221 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı

Bilgi Sarıhan - Ramazan Acar Çakır - Aydın Uzun

hasadı amacıyla, mera tipi teras, kuru duvar eşik, kafes tel eşik, çuvallı sette,
taş toplama ve gözeleme gibi yapılar tesis edilmiştir (Acar, 2023). Ağır killi
balçık ve yer yer yaşlı kumlu toprak yapısına sahip çalışma alanında tuzluluk
problemi bulunmamakla birlikte, toprak yüksek kireç oranına sahip ve organik
madde bakımından fakirdir. Saha, İç Anadolu’nun karasal iklim özelliklerini
taşımaktadır. Mera tipi teraslara ve gözleme çukurlarına bozkır otu (Kochia
prostrata) ve tuz çalısı (Atriplex canascens), anadolu tekedikeni (Lycium
anatolicum), ılgın (Tamarix sp.), tuz ağacı (Nitraria schoberi), kurt üzümü
(Lycium barbarum), alıç (Crataegus spp.), dut (Morus sp.), ceviz (Juglans
regia), ova karaağacı (Ulmus minör), iğde (Eleagnus sp.), saplı meşe (Quercus
robur) ve lavanta (L. angustifolia) kullanılmıştır. Ayrıca bu tür meralara adapte
olabilecek otsu türler; korunga (Onobrychis sativa), yonca (Medicago sativa),
çayır düğmesi (Poterium sanguisorba), köpek dişi (Cynodon dactylon), kılçıksız
brom (Bromus inermis) ve fiğ (Vicia sativa) kullanılmıştır.
Yapılan uygulamalar neticesinde, koruma altındaki mera sahasında, zayıf
mera vasfındaki alanın orta mera vasfına dönüştüğü gözlemlenmiştir. Karasal
iklimin ve erozyonun hakim olduğu merada, iki yıl sonunda (2022) uygulama
alanında bitki ile kaplı alan (ortalama yüzey kaplama oranı: %62.5), uygulama
dışından (ortalama yüzey kaplama oranı: %25) daha fazla olduğu tespit
edilmiştir. Ayrıca, uygulama alanı içinde botanik kompozisyon bakımından
uygulama alanı içinde en fazla Buğdaygiller familyası’na (ortalama yüzey
kaplama oranı: %66.6) ait olduğu tespit edilmiştir (Acar, 2023). Yine, kuraklığa
dayanıklı ve kök/gövde oranı yüksek, karasal iklim koşullarına daha iyi adapte
olabilen çalı ve yarıçalı türlerinden; dört kanatlı amerikan tuz çalısı ve
formundaki bozkır otu sahaya önemli oranda uyum sağlamıştır (Acar, 2023).

Şekil 13: 2021 yılı; Karaman, Ayrancı; model mera uygulama sahası (Yazarın kendi
arşivinden, 2021)

220 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi