Page 216 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı

Kurak ve Yarı Kurak Alanlarda İklim Dirençli Bitkilerin Kullanılması

gladiçya (Gladitsia triacanthos), mazı (Thuja orientalis), kızılcık (Cornus),
aylantus (Ailantus glandolusa), meşe (Quercus), sedir (Cedrus libani), karaçam
(Pinus nigra) dikimi yapılmıştır (Özdoğan, 1976). Kuraklık neticesinde susuz
kalan karaçam, sedir ve meşe de kurumalar tespit edilmiştir. Alanda 2011
yılında uygulanan tuz çalısı (Atriplex canescens) ise yem kaynağı oluşturma,
toprak koruma ve ıslahta alternatif bir tür olarak kullanılabilecek türler arasına
girmiştir (Şekil 10).

Şekil 10: 1962 yılından sonra yıllara sâri bitkilendirme faaliyetleri ile Konya,
Karapınar rüzgâr erozyonu ve çölleşme ile mücadele sahasında uygulanan tuz çalısı
(solda) ve akasya, dişbudak ve iğde gibi türlerin (sağda) başarılarını gösteren son
yıllara ait halleri (Yazarın kendi arşivinden)
• Kurağa çok daha iyi uyum sağlayabilen Kök/Gövde oranı fazla derin
köklü ve hızlı köklenen bitkilerin tercih etmek. (Örneğin, yarı çalı olan
Kohya: Bozkır otunun 1 m boy yaparken 6 m derine kök salması, çalı
olan dört kanatlı tuz çalısının 2.5 m boy yaparken 6 m derinlikte kök
atması gibi.)
• Uzun boylu ağaçların bu tür alanlara adaptasyonunun sağlanmasını
kolaylaştıracak uygun ortamın hazırlanmasında, kurağa ve tuzluluğa
yüksek töleranslı otsu ve çalımsı türlerin öncü bitkiler olarak tercih etmek.
• Çok amaçlı ekolojik ve ekonomik hizmet verebilecek türlerin seçmek
(hayvancılık, arıcılık, gıda, toprak koruma, ıslah, yutak alan oluşturma,
arazi tahribatının dengelenmesi gibi amaçlara katkı sağlayabilecek).
• Seçilen bitkilerin ileriki dönemlerdeki çalışmalarda temininin
sağlanabilmesi için generatif (tohumla) ve vejetatif (bitki parçaları ile aşı
kalemi, doku vb.) üretilebilme kabiliyetlerinin olması.
• Mümkün olduğu kadar otlatma baskısına dayanıklı ve uzun ömürlü
bitkilerin seçilmesi.

215
Özel Sayı / 2024