Page 40 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 6
P. 40
Optimum Kent Büyüklüğü Araştırması:Türkiye Kentleri İçin Model Önerisi
Bu çerçevede optimum kentin kapsam ve içeriği açısından esas konu, sos-
yo-kültürel ve teknik altyapı hizmetlerinin etkin/verimli ve dengeli sunumu ile
kolay denetlenebilir ve yönetilebilir kılınmasına olanak sunacak sosyo-mekânsal
büyüklük ölçütünün belirlenmesi olarak görülmelidir.
4.3. Göstergeler Seti/Bileşenler
Optimum kent olgusuna ilişkin kuramsal birikim, kavramsal tanımlamalar ve
güncel kavram tartışmaları ile ulusal mevzuat içeriğinin sorgulanması sonucu op-
timum kent için yol haritasını yönlendirecek bir göstergeler seti oluşturulmasının
önemli ve gerekli olduğu düşünülmektedir. Bu set, ekolojik altyapı, mekânsal
büyüklük, demografik kapasite, sosyal ve kültürel hizmet donanımları, ekono-
mik/sektörel dinamikler, yönetimsel/kurumsal mekanizmalar, yasal düzenleme-
ler/mevzuat bilgisi olmak üzere 7 (yedi) göstergeden oluşturulmuştur (Tablo 1).
Göstergeler seti, kent planlama/şehircilik çalışmaları kapsamında mekânsal
karakteristik, işlevsel kimlik ve demografik kapasite eşliğinde optimum kent
kavramının içeriğinin tanımlanarak sosyal ve teknik altyapı hizmetlerinin verimli
sunumu ve nesnel dağılımının sağlanması, kentsel yönetim mekanizmalarının
etkin kılınması ve yasal düzenlemelerin yere özgülüğüne vurgu bakımından
önemli görülmektedir.
Tablo 1. Optimum kent göstergeler seti
Göstergeler İlgi konusu
Ekolojik ayak izi/taşıma kapasitesi, çevresel
Ekolojik altyapı kaynak ve değerlerin koruma-kullanma dengesi,
dirençli kentleşme
Mekânsal büyüklük Arazi kullanım/kentsel form ve ulaşım verimliliği
Demografik büyüklük, gelişme eğilimleri, yoğun-
Demografik kapasite
luk dağılımı ve nüfus taşıma kapasitesi
Hizmetlerin yeterince/gereğince sunumu, hizmet
Sosyo-kültürel hizmet donanımı
çeşitliliği, kentsel adalet/kent hakkı kavramları
Ekonomik/sektörel dinamikler Sektörel dağılım
Yönetimsel/kurumsal örgütlen- Yönetişim, etkin katılım ve iş birliği/ortaklık
meler
Hukuksal mekanizma Mevzuat düzenlemeleri
Kaynak: Tanrıverdi, 2022
Yıl 3 / Sayı 6 / Aralık 2024 39
