Page 25 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Mehmet Emin Birpınar - Ersin Gürtepe

cazip hale gelmesi sağlanmış, yasal düzenlemeyi takip eden kısa süre içerisinde
EPDK kaynaklarına göre 20-25 Milyar Amerikan dolarını (Yenilenebilir Enerjide
Yeni Bir Dönem Başlıyor, 2022) bulması beklenen yatırım talebinin 230 milyar
Amerikan dolarını aştığına (EPDK, 2023) yönelik açıklamanın yapılmış olması
hiç kuşkusuz ülkemizde enerjinin yeşil dönüşümü ile birlikte büyük bir istihdam
potansiyeline de kapı araladığını göz önüne sermektedir.

Güneş ve Rüzgâr Zamanı

Paris İklim Anlaşması ana hedefinin sağlanması gayesiyle yüzyılın ortasında
emisyonların net sıfıra ulaşması yolunda büyük önem atfedilen güneş ve rüzgâr
sektöründe 2002 yılında sadece 17 MW kurulu güçten 2022 yılında toplamda
20 GW (20bin MW) gibi büyük bir değere ulaşarak enerjide yeşil dönüşüm
yolunda büyük bir adım atmıştır. İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Ember’in
24 Mayıs 2022 tarihinde yayınladığı Türkiye Raporu (EMBER COAL TO CLEAN,
2022) ülkemizde yapılan güneş ve rüzgâr enerjisi yatırımları ile yıllık bazda 7
milyar dolar tutarında bir fosil yakıt ithalatını önlediğine yönelik tespiti bu
noktadaki başarımızın bir tescilidir.
Bu dönüşüm beraberinde yeni iş imkânları da oluşturmuş, istihdama pozitif
katkılar sunmuştur. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından
yayımlanan “Yenilenebilir Enerji ve İstihdam Yıllık İnceleme 2022” Raporuna
(IRENA, 2022) göre ülkemizde hâlihazırda yenilenebilir enerji imalat sektöründe
110 bini aşkın bir istihdam oluşmuştur. Bunun yaklaşık dörtte birinin rüzgâr,
beşte birinin ise güneş gibi geleceğin parlayan enerji üretim sektörlerinde
yaşandığını belirten rapor ayrıca kadın çalışan oranının % 32 değerinde
olduğu, bu yönüyle de fosil yakıt sektöründe % 21 olan kadın çalışma oranının
geçildiği belirtilmektedir.
Bununla birlikte Uluslararası Enerji Ajansı’nın 6 Aralık 2022’de yayımladığı
“Yenilenebilir Enerji 2022; Analiz ve 2027 Öngörüleri” Raporuna (IEA, 2022)
göre, önümüzdeki 5 yıllık süre zarfında, ülkemizde hâlihazırda yapılan yatırım
ve izlenen politikalar ışığında yenilenebilir enerji kurulu güç kapasitesinin % 64
artışla yaklaşık 90 GW değerine ulaşacağı, burada en büyük payın da % 75 gibi
bir oranla güneş ve rüzgârdan sağlanacağı değerlendirilmektedir. Bu büyüme
sonrasında ülkemizin yenilenebilir enerji kurulu güç sıralamasında dünyada ilk
10’a girmesinin beklendiği ayrıca vurgulanmaktadır.

Enerji Yoğunluğu-Verimliliği
Enerjiyi üretmek kadar onu verimli ve etkili kullanmak da önem arz eden
konulardan birisidir. Bu noktada öne çıkan göstergelerden biri de enerji
yoğunluğu ki bir birim gayrisafi yurt içi hâsıla (GSYH) üretimi için ihtiyaç duyulan
enerjiyi temsil eden bir parametredir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

10 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi