Page 181 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 6
P. 181
Emel Ünal
politikaların devletler bazında uygulanışı, devletlerin sundukları ulusal katkı
beyanlarında taahhüt edilen faaliyet ve eylemlerin gerçekleştirilme şekli gibi
unsurlar dava konusu edilerek aslında davaların sonucunda verilen kararlarla
da bu konuda oluşturulan politikalara yön verilmektedir.
2.3. Uygulama Araçları
İklim değişikliği ile mücadelede planlama araçlarının uygulanması için bazı
enstrümanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlar da Paris Anlaşmasının 9, 10 ve
11’inci maddelerinde ayrı ayrı belirtilen sırasıyla; iklim finansmanı, teknolojinin
geliştirilmesi ve transferi ile kapasitenin geliştirmesi araçlarıdır.
İklim finansmanının uluslararası literatürde hâlen net bir şekilde tanımı ya-
pılmamış olmakla birlikte genel olarak iklim değişikliği ile mücadelede azaltım
ve uyum faaliyetlerini desteklemeyi amaçlayan finansman olarak tanımlanmak-
tadır (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi m. 2/1/c). Finans
kaynağının iklim değişikliği ile mücadelede ana belirleyici unsur olduğu tar-
tışmasızdır. Emisyon ticaret sistemi, gönüllü karbon piyasası, iklim değişikliği
teşvikleri gibi birçok konu başlığı müzakerelerde de en çok tartışmanın olduğu
oturumlardır.
İklim değişikliği ile mücadelede özellikle azaltım unsuru açısından yeni tek-
nolojilerin geliştirilmesi ve transferi; sera gazı emisyonlarının azaltımına, kar-
bon yakalama ve depolama imkânlarının artmasına ve oldukça değişkenlik
gösteren bu alanda ulusal katkı beyanlarında sunulan bir önceki eylemlerden
daha azimli stratejilerin üretilmesine imkan tanımaktadır. Bunun yanı sıra yeni
teknolojilerin gelişimi, devletlerin belirledikleri ve sundukları net sıfır emisyon
hedeflerine ulaşmanın da yolunu açmaktadır. Mevcut teknolojilere ve tek-
17
nolojik yeniliklere erişim, genellikle gelişmekte olan devletlerde emisyonların
azaltılması için bir ön koşul olarak görülmektedir (Schneider ve Holzer ve Hof-
fmann, 2008: 2920). Bu da yeni teknolojilerin geliştirilmesi için finans kayna-
ğının sağlanmasına dayanmaktadır ama bu noktada da yatırımların ne kadar
“yeşil” olduğu önem kazanmaktadır. Kısaca, çoğunlukla azaltımın sağlanması
ama şimdilerde uyum için de geçerli olacak faaliyetlerde bulunmak için yeni
teknoloji gereksinimleri finans kaynağına bağlı olmakta o da yine sürdürüle-
bilir ve yeşil bir yatırımla sağlanabilmektedir. Bunların hepsinin gerçekleşmesi
17 Net sıfır emisyon, “İnsanların neden olduğu faaliyetler sonucu atmosfere salınan ve sera
etkisine sebebiyet veren karbondioksit, metan, azot oksit gibi gazların miktarını yeryüzü tarafın-
dan doğal olarak emilen sera gazı miktarıyla eşitlemek” anlamındadır. Bir başka ifadeyle net sıfır,
atmosferdeki emisyonlara yeni emisyonların eklenmemesidir. Yani, emisyon devam etmekte fakat
bu emisyona eşdeğer miktarda sera gazı emilerek atmosferdeki bu miktar dengelenmektedir.
Türkiye 2053 yılı net sıfır emisyon hedefini açıklamıştır. Örneğin, AB 2050 yıllında net sıfır emisyon
olacağı gayretiyle gerekli düzenlemeleri yapmaktadır.
180 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi