Page 81 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Mehmet Emin Birpınar, Ülkü Yetiş vd.

Tablo 1. Eko-etiketlerin Tarihsel Gelişimi

Yılı/Eko-etiket
Logo Yılı/ Eko-etiket Adı Ülke Logo Ülke
Adı
1992/ Rio Birleşmiş
1977/The Blue Angel Almanya
Conference Milletler

1987/Our Common Birleşmiş 1998/ The EU
AB
Future Milletler Ecolabel

2002/Agenda 21 Birleşmiş
1989/ Green Seal ABD
Implementation Milletler

2018/ Türkiye
1989/ The Eco Mark Japonya Türkiye
Çevre Etiketi

1989/ The White Nordik
Swan Ülkeleri

Dünya genelinde uygulanmakta olan eko-etiket sistemlerinin Türkiye’de
iç mevzuata aktarılması amacına yönelik olarak, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığı tarafından “Çevre Etiketi Yönetmeliği (ÇEY)” 19.10.2018
tarihli ve 30570 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu yönetmeliğin amacı;
“Sürdürülebilir çevre hedefleri doğrultusunda, yaşam döngüsü boyunca
çevresel etkileri azaltılmış ürün veya hizmetleri teşvik etmek, tüketicilere
doğru ve bilimsel temeli olan bilgi akışını sağlamak için gönüllülük esaslı çevre
etiketi sistemi oluşturmak ve bu konudaki idari ve teknik hususlar ile sistemin
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek”
olarak tanımlanmaktadır. Yönetmelik, ISO 14024 standardı ile tanımlanmış
olan “TİP 1” grubu çevre etiketi sertifikası verilmesine yöneliktir (ISO, 1999).
Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO), ISO 14020 standardı kapsamında
üç farklı etiket standardı tanımlamaktadır (ISO, 2000). EK 1’de görüldüğü gibi,
bu üç farklı standart arasında nitelik, hedef kitle ve kapsam açısından farklılıklar
bulunmaktadır.
Bu çalışmada; eko-etiket uygulamalarının sürdürülebilir üretim ve tüketim
açısından etkilerinden başlayarak; eko-etiketlerin döngüsel ekonomi stratejisi
açısından önemi, Yeşil Mutabakat hedeflerine nasıl hizmet edebileceği,
başlıca eko-etiket sistemlerinin günümüzdeki uygulama durumu ve son olarak
ülkemizdeki Çevre Etiketi uygulamaları hakkında kısa bilgi sunulmaktadır.

66 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi