Page 178 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 178

Co  Salımının Tahmini
                                         2

            modelinde  kullanıma  uygun  bağımsız  değişkenler  olarak  bulunmuştur.  Bu
            modelin  oluşturulması  ile  ilgili  detaylı  bilgiler  Kaymak  (2019)’da  verilmiştir.
            Ortaya  konulan  modelin  R   değeri  bire  yakın  çıkmıştır.  Model  üç  senaryo
                                     2
            esasında  çalıştırılarak,  hava  yolcu  trafiği  düşük,  orta  ve  yüksek  senaryolar
            temelinde 2030 yılına kadar tahmin edilmiştir. Bu senaryoların oluşturulması
            ile  ilgili  detaylı  bilgiler  Kaymak  (2019)’da  verilmiştir.  Daha  sonra  tahmin
            edilen hava yolcu trafiği sayıları kullanılarak jet yakıt talebi ve buna bağlı CO
                                                                                2
            salımı  hesaplanmıştır.  Jet  yakıt  talebi  hesaplamasında  aşağıdaki  denklem
            kullanılmıştır.
               YT  = RPK  * YY    ( 1)
                 Y
                            Y
                       Y
               Burada,
               YT:  Yıllık Yakıt Talebi (ton/yıl)
               RPK:  Ücretli Yolcu Kilometresi (milyon yolcu-kilometre)
               YY:  Yakıt Yoğunluğu (ton/milyon RPK)
               Y:   Yıl
            Yakıt  talebinin  hesaplanmasından  sonra,  yakıt  tüketimine  bağlı  CO   salımı
                                                                          2
            Denklem (2)’de verilen Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)’nin Tier
            1 yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır.
               ECO  = YT  * EF    (2)
                   2Y    Y
               Burada,
               ECO   :  Yıllık CO  Salımı (ton CO /yıl)
                   2         2             2
               EF:   CO  Salım Faktörü (ton CO /ton)
                       2
                                           2
            Tahmin modelinin ortaya çıkarılmasında 2005-2017 yılları arası için kullanılan
            veriler, Tablo 1’de verilmiştir.


                            Tablo 1: Model oluşturmasında kullanılan veriler

             Yıl    RPK, milyon   GSYİH, sabit 2010   Nüfus, milyon  Kişi Başı Hava Yolu
                     yolcu-km        milyar $                      Seyahat Sayısı
                                                 (World Bank, 2019)
                                 (World Bank, 2019)               (World Bank, 2019)
                    (ICAO, 2001)
             2005      23.082         658             67,90           0,0021
             2006      24.895         705             68,76           0,0026
             2007      32.230         740             69,60           0,0028
             2008      46.643         747             70,44           0,0031
             2009      51.357         712             71,34           0,0038
             2010      61.931         772             72,33           0,0051




                                                                   Yıl 1 / Sayı 1 / Ocak 2022  163
   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183