Page 322 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Kentsel Isı Adası Etkisinin Sistematik Bir İncelemesi:
Kentsel Form, Peyzaj Ve Planlama Stratejileri

bulunmaktadır (Santamouris vd., 2007). Olumsuz etkiler genel olarak yaz
dönemlerinde, kurak geçen günlerde ortaya çıkmaktadır. Bu duruma bağlı
olarak ise kentsel faaliyetler azalarak enerji tüketimi artmaktadır. Kentsel ısı
adası aynı zamanda, kentsel alanlarda insanların termal konforlarını etkileyerek
astım, bitkinlik, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları gibi birçok sağlık sorununa
da neden olmaktadır (Buchin vd., 2016). Soğuk iklim bölgelerindeki kentlerde
ise bu olumsuz etkiler aksine kentsel ısı adasının olumlu yanlarının da olduğu
tespit edilmiştir. Bu bölgelerde bulunan kentlerde özellikle kış dönemlerinde
donma ve buzlanma olmadığı uzun sürelerin olması, kar örtüsü süresinin
kısalması, daha uzun sürede mahsul yetiştirilmesini sağlamaktadır. Bu durum
da insanlara özellikle ekonomik açıdan büyük bir fayda sağlamaktadır (Roth
vd., 2013; Unger vd., 2014).
Kentlerin gelecekteki iklim durumlarının öngörülmesi açısından kentsel ısı
adasının etkisinin tam olarak anlaşılması önemlidir. Kentsel alanlarda iç ve dış
termal konforun bozulması, sera gazı emisyonları, artan nem, fırtına ve sellere
neden olan yağış oranlarındaki ve ekosistemdeki değişimlerin hepsi kentsel
ısı adası sonucunda ortaya çıkan olumsuz durumların bir kısmıdır (Sailor ve
Fan, 2002; Sarrat vd., 2006; Mirzaei ve Haghighat, 2010; Santamouris, 2015;
Santamouris, 2016; Yin vd., 2016; Livesley vd., 2016; Sachindra vd., 2016;
Antoszewski vd., 2020).
Tüm bu etkilerin yanı sıra günümüzde hem iklim değişikliği sürecini en az
hasarla atlatabilmek hem de insanların yaşam kalitesinden ödün vermeden
sürdürülebilir kentsel gelişmeyi sağlayabilmek için kentsel ısı adası etkisinin
belirlenmesi önemli bir durumdur (Tzavali vd 2015; Filho vd., 2021).

2.Yöntem

Çalışmada, sürdürülebilir kentsel gelişme çerçevesinde kentsel ısı adası
oluşumunu azaltmaya yönelik çeşitli planlama stratejilerine ilişkin literatürün
sistematik bir incelemesi yapılmıştır. Web of Science, Scopus, Wiley,
ScienDirect, Springer Link ve Sage çevrimiçi veri tabanlarından makaleler,
bilimsel raporlardan kentleşme, kentsel form, peyzaj, mimari tasarım,
albedo parametreleri ile kentsel ısı adası ilişkisi konusunda inceleme yapan
araştırmalar belirlenmiştir.
Kentsel ısı adası konusu küresel ölçekte çok boyutlu ve karmaşık bir olgudur.
Bu nedenle çalışma kapsamına belirlenen parametreler doğrultusunda
bir seçim yapılarak, bu parametreler doğrultusunda oluşturulan planlama
stratejileri ele alınmıştır.

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 307