Page 318 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

KENTSEL ISI ADASI ETKİSİNİN SİSTEMATİK BİR
İNCELEMESİ: KENTSEL FORM, PEYZAJ VE

PLANLAMA STRATEJİLERİ

Dilara YILMAZ - Sevgi ÖZTÜRK

ÖZ

Tüm dünyada özellikle kentsel alanlarda yaşayan nüfus her geçen gün artmaktadır.
Kentlerde nüfus artışına bağlı olarak sosyal, ekonomik ve çevresel sorunlarda
da artmaktadır. Bu sorunların en başında ise mikroklimatik olumsuzluklardan
biri olan kentsel ısı adası oluşumu gelmektedir. Özellikle yoğun yapılaşmaya
bağlı olarak, kentsel morfolojinin değişmesi, yeşil alanların azalarak geçirimsiz
yüzeylerin artması kentsel ısı adası oluşumunu artırmaktadır. İnsan etkisi ile
meydana gelen, kentleşme ve küresel iklim değişimi çevre, toplum ve ekonomi
üzerinde etki oluşturmaktadır. Kentsel büyüme ve nüfus artışı sonucunda ortaya
çıkan plansız yapılaşma, bu süreçte kentlerin dayanıklılık gücünü azaltmaktadır.
Fakat plansız yapılaşmanın önüne geçilmesi amacıyla yapılan kentsel dönüşüm
uygulamalarında ele alınan strateji ve oluşturulan planlama kararları ile dirençli
kentlerin oluşturulmasına katkı sağlanması mümkündür. İklim değişikliğinin
kentler üzerindeki en büyük etkisi olan kentsel ısı adası, canlı yaşamını tehdit
eden uzun vadeli bir süreçtir. Kentsel yaşam, ekosistem, insan yaşamı başta
olmak üzere birçok alanı etkileyen bu süreçte, uyum ve dayanıklılık için
etkili planlama stratejileri üretilmesi önemli bir gereklilik olarak karşımıza
çıkmaktadır. Bu süreçte kentsel form optimizasyonlarının değerlendirilmesi de
önem taşımaktadır. Bu bağlamda çalışma, kentsel ısı adası etkileri, kentsel ısı
adası oluşumunda kentsel form ve peyzaj ilişkisine odaklanarak, yeşil altyapı,
mimari tasarım ve albedo parametreleri kapsamında planlama stratejilerini ele
alan çalışmaların sistematik bir incelemesini sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: İklim Değişikliği, Kentleşme, Sürdürülebilir Kentsel
Gelişme, Yeşil Altyapı, Albedo.

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 303