Page 102 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 102
İklim Değişikliğine Duyarlı Turizm Planlaması
ve Akdeniz kıyılarında yağışlarda azalma, Karadeniz kıyılarında yağışlarda artış
öngörmektedir. Türkiye ile ilgili diğer projeksiyon çalışmalarına örnek olarak,
Giannakopoulos vd. (2005) tarafından Dünya Doğal Yaşamı Koruma Vakfı
o
(WWF) için hazırlanan raporda sanayileşme öncesine göre sıcaklıklarda 2 C
artış öngörülmektedir. Bu çalışmaya göre maksimum sıcaklık artışı, minimum
sıcaklık artışından daha fazla olurken yağışlar sadece Karadeniz bölgesinde
artacak, diğer tüm bölgelerde ise yaklaşık %20 oranında azalacaktır.
IPCC (2019) raporuna göre 21. Yüzyılın sonuna kadar deniz seviyelerindeki
yükselişin 0,29 m ile 1,1 m arasında olması beklenmektedir. Bugüne kadar
öngörülmüş en yüksek değeri veren araştırma sonuçları tüm kıyı yerleşimlerinin
sel ve su baskını gibi yıkıcı risklerle karşı karşıya kalacağını vurgulamaktadır.
İklim değişikliğinin etkilerini çeşitli yöntem ve modeller kullanarak küresel
projeksiyonlardan bölgesel-yerel düzeye küçülten modeller Türkiye’nin iklim
değişikliğinden nasıl etkileneceğine dair genel bir bilgi vermektedir ancak alt
bölgelere yönelik ayrıntılı veri içermemektedir. Farklı modeller incelendiğinde
beklenen etkilerin benzer yönde olduğu ancak şiddet ve sıklığının kullanılan
modele ve senaryoya göre değiştiği söylenebilir. Sonuçlar, sıcaklık artışının yaz
döneminde kış dönemine göre daha yüksek olacağı konusunda hemfikirdir.
Sıcaklıklardaki en yüksek artış Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Güney ve
İç bölgelerde olurken maksimum ve minimum sıcaklıklar tüm bölgeler ve her
mevsim için artacaktır. Karadeniz bölgesinde yağışlar hemen hemen aynı veya
küçük bir azalma ile devam ederken Batı Anadolu ve Marmara bölgelerinde
küçük bir düşüş, Türkiye'nin güney ve iç kesimleri ile doğu kesimlerindeki
yağışlarda ise çarpıcı bir düşüş beklenmektedir. Kış yağışlarındaki genel
artış olumlu bir etki gibi görünebilir ancak kışın sıcaklıkların artması dikkate
alındığında kar derinliğinin azalacağı, yağışların diğer mevsimlerin su hacmi
üzerinde etkili olmayacağı düşünülmektedir. Sonuç olarak, yıllık akarsu
akışında ve su kaynaklarında azalma beklenmektedir. Ayrıca, artan sıcaklıklar
buharlaşmanın artmasına neden olacaktır. Yapılan çalışmalar yağıştaki azalma
ile buharlaşmadaki artışı karşılaştırmakta ve yüksek miktarda su kaybı olacağı
sonucuna varmaktadır. En kritik su kayıpları güneyde özellikle Akdeniz Havzası,
Konya Havzası, Fırat ve Dicle Havzası’nda beklenmektedir (Aygün, 2021).
İklim Değişikliğinin Türkiye Turizmine Etkileri
Türkiye’de turizm yatırımları 1980’li yıllarda Turizm Teşvik Kanunu sonrasında
devlet teşviki ile başlamış, yüksek bir ivme ile sektörün büyümesi sağlanmış ve
1990’lı yıllara gelindiğinde ülke ekonomisinde çok önemli bir döviz kaynağı olarak
yer edinmiştir. Bu büyüme ile turist sayısı bakımından Türkiye dünyadaki ilk 10
popüler turizm destinasyonlarından biri haline gelmiştir (Okuyucu ve Somuncu,
Yıl 1 / Sayı 1 / Ocak 2022 87