Page 59 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 6

Çocukluumun stanbulda ge- labal, çocukluumda bana çok
çen son birkaç senesi, mutat ihtiaml ve büyük görünen cami-
Lâleli Camii ziyaretleri ile kazl- yi görünmez klan unsurlar belki.
dr hafzama. Büyük amcam ca- Ama sadece görünmezlik deil,
minin imamyd ve biz genellikle bir bilinmezlik de hâkim, çocuk-
her hafta sonu ailecek ziyarete luumda k avizeleri, meruta-
giderdik, 1973 ylnda Lâleli Kül- nn hemen karsndaki giri mer-
liyesinin iç duvarna ina edil- divenlerinin solundan yükselen
mi olan iki katl mütevaz imam sultan mahfline uzanan eimli
merutasna. Hafzamdaki en yol, ama en çok da oyun oynad-
güçlü fotoraf, caminin bahçesi- mz geni mermer bahçesi ile
ne çklan üç tarafndaki yüksek hafzamda yer eden camiye.
ve beyaz merdivenler. Ziyadesiyle
büyük görünürdü gözüme. Belki Lâleli Camiinin mimar kimdi?
de mektep binasnda ilkokul son Hiç bilmiyordum, merak bile et-
snf okuduum ahap çatl Ha- memitim. Gerçi caminin men-
calipaa Camiinin (Rami, 1889) kbesini, yani Sultan Üçüncü Mus-
ölçeinden baktm içindi. Mina- tafann yaptrd caminin ismini
renin boyunu geçen fstk ve kes- o bölgede yaayan, Lâleli adyla
tane aaçlarnn gölgesindeki bu bilinen ve rivayete göre meczup ya
mütevaz yapnn adrvan, me- da veli olarak tanmlanan bir zata
ruta, okul (Hacalipaa lkokulu) verili hikâyesini biliyordum. Ama
arasnda kalan bahçesinde adm mimar neden hiç aklma düme-
attm stanbula. Örenciliim de miti?
ikamet ettiim yerler de hiç Suri- Kendimle yüzletim bu vesileyle.
çine rastlamad. Buna hep hayf- Osmanl döneminden kaç mimar
landm. Edebiyat Fakültesinden vard ki hafzamda? Bu durum
çkp Sultanahmet ve Beyazttaki sadece benim cehalet ve ilgisiz-
tarihî atmosferi yudumlayarak liimle açklanabilecek bir olgu
sosyal bilim okuyan arkadalar- deil elbette. Çünkü Mimar Sinan
ma özenirdim, lisans dönemimi hariç Osmanl dönemi mimar-
Bebek koyuna nazr Rumeli Hi- larnn isimlerinin bilinmemesi,
sarüstünde geçirdiim için. O or- sistemin bir sonucu. Türkiyenin
tamn ayr bir derinlik katacan en iyi mimarlk fakültelerinden
ve benim bundan mahrum oldu- mezun birkaç genç mimara sor-
umu düünerek her hafta sonu dum, önce Lâleli Camiinin mi-
Caalolu Yokuundaki kitapçla- mar kimdir? diye, ardndan Mi-
ra urayarak Beyazta ve oradan mar Mehmed Tâhir Aa ile ilgili
Aksaraya yürürdüm. nite Lâleli ne bildiklerini. Karlatm bo
Camiinde mola verirdim sk sk. zihinler, mimarlk tarihi eitiminin
Örencilik bittikten ve benim cami zaafarna hamledilemez zanne-
merutasyla organik bam kop- diyorum. Osmanlnn sanat gele-
tuktan sonra neden gözüme hiç neinde isimlerin öne çkmamas
çarpmadn, onca mazimiz ol- eklindeki eilim, mimari alann-
masna ramen neden dikkatimi da çok daha belirgin bir uygulama.
celp etmediini ancak imdi sor- Kalabalk bir mimarlar grubunun
guluyorum. Bavul ticareti sonras ba mimar yönetiminde mimariye
farkl bir çehreye bürünen semtin yön verdii bir örgütlenmede, hiç
kargaas, cami altna sonradan bir mimar ismi öne çkmyor. Bu
ilave edilen çarlarn sokaa ta- yüzden, çocukluk hatralarmda
an tehir ürünleri, caddenin ka- yer tutan caminin mimarn bil-

ARALIK 2014 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 57