Page 55 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 6

?

sinde olduunu ve hayranlk uyand- na dayanan inancna balamak ge- eyh amil Ruslarla da banda
racak kadar sabrl bir kiilie sahip rekiyor. Onun bu harekete filen dahil (1800 yllar)
olduunu öreniyoruz. olmaktan da öte, hareketin içine bir
maml srasnda hep yannda olan stratejist, bir gelitirici ve kitlesel-
ve özel yazmalarn yapan Muham- letirici olarak katl ise hem kendi
met Tahirin ve ondan sonra ayn va- mücadelesi hem de Kafkas Halklar-
zifeyi sürdüren olu Habibullahn nn topyekün mücadelesinde bir dö-
Arapça harferle yazm olduu vesi- nüm noktasn tekil etmektedir.
kalardan Rus ordu komutanlarna ve Bu yüzden de mam Muhammedden
Çara her biri bir yaznsal deer ifade sonra mam Hamza-Hamzatn bir
den mektuplar yazdn ve böylece iç karklk sonundaki ehadetiyle
mam amilin, Çarn hem korktuu Ekim aynn 2. Günü 1834 ylnda oy- Bugün için
hem de takdir ettii bir büyük kahra- birlii ile imamla seçiliini salt bir
man olduunu görürüz. biyografk deini olmaktan çok, Kaf- Kafkaslarn
kas hinterlandndaki Özgürlük aray- bütününde ve özellikle
Müridizm, Direni ve Gazavat nn temeli saymak gerekmektedir.
Kökeni oldukça eskilere dayanan ve 37 yandayken mam oluundan iti- Kuzey Kafkasya da
modern zaman içinde giderek Müri- baren 25 Austos 1859da, Gunip ku- Allahn dini adna
dizm adyla anlan Nakibendi tari- atmasnda silah brakncaya kadar
katna mensup bir ehl-i tarik te olan aralksz mücadeleyi sürdüren mam bir varlktan söz
mam amilin daha genç saylacak amilin gerek mamlndan sonraki edilebiliyorsa eer,
yalardayken, yüzyllarn miras ha- 25 yl ve gerekse imamlndan ön- Allahn izniyle onun
lindeki Rus sömürüsüne kar Kuzey ceki yaklak 20 yl da katacak olur-
Kafkasya halkn cihada gazaya ça- sak; 45 yl aan sürekli bir mücadele vermi olduu deerli
ran Nakibendi tarikatna dahil olu- oluu bile onun hayatnn nasl geç- mücadeleyi unutmak
unu hem bir kader hem de kurtulu tiini görmemizi salayacaktr. Do-
ve özgürlük için baka bir yol olmay- duu 1797den Medinede vefatna mümkün deildir.

ARALIK 2014 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 53