Page 44 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 2
P. 44
klim deiikliinin etkileri belirtildiinde genellikle akla da Güney Amerikadaki kahve üretimini büyük ölçüde
s dalgalar, kuraklklarn desen verdii çorak araziler, engelleyen bu mantar hastal için gereken ilaçlama da
eriyen buzullar üzerindeki kutup aylar ve yava ama bölgedeki kahve üretiminden salanan gelire kyasla çok
kendinden emin olarak yükselen deniz suyu geliyor. Her yüksek. Ayn zamanda ilaçlamada doz am olduu du-
ne kadar bu gerçekliklerin çou insanlara günlük hayat- rumlarda da kahve çekirdeini öldürebiliyor. Bölgedeki
larnn dnda birer görsel olarak gelse de felaketin do- scaklklarn artmasyla da mantar, ilaçlara direnç kaza-
layl etkisi aslnda çok yaknmzda hissedilecek. nyor ve beklenilmedik ölçülerde büyüyebiliyor. Dünyada
25 milyon insan kahve yetitiriciliinden geçimi salyor.
Hayatlarmz yaanmaz hale getirecek ve bizi Bu rakam, eer önlem alnmad takdirde gerçeklee-
baz alkanlklarmzdan mahrum brakacak cek bir kahve krizinin ayn zamanda ülke ekonomilerinde
baz iklim deiiklii gerçekleri öyle: yarataca küresel maliyet hakknda fikir veriyor.
Kahve keyfi sona eriyor Elmann tad kaçt
Dünya üzerindeki milyarlarca kahve sevdalsna kötü ha- Artk marketten aldnz elmann size çocukluunuzda ye-
ber: Artan scaklklar, kahve çekirdeklerinin gelimesini dikleriniz ile ayn tad vermediini düünüyorsanz, yalnz
engelleyen öldürücü mantarn önlenemeyebilir bir oran- deilsiniz. Hafzanz sizi yanltmyor; havalarn yeteri kadar
da yaygnlamasna neden oluyor. Geçtiimiz yl ngilte- soumamas elmalarn geleceini tehlikeye atyor. Günü-
rede Botanik Birlii tarafndan gerçekletirilen bir ara- müze ait ve 1970lerden kalma Fuji elmalarn test eden Ja-
trmaya göre Arabica, dünyann en çok tüketilen kahve pon bilim adamlar, artk elmalarn daha yumuak olduunu
çekirdei, 70 yl içinde yok olabilir. ki kahve çekirdei ve elmalara kendine has tadn veren malik asit konsant-
türünden biri olan Arabica, dünya kahve ihtiyacnn % rasyonunun ise gittikçe azaldn kefetti. Bunun nedeni
70ini karlyor ve genellikle yüksek yerlerde yetiiyor. ise artan scaklklar nedeniyle elmalarn gereken zaman-
Kahve pas olarak bilinen literatürdeki adyla Hemileia dan daha erken olgunlamas. Ayrca günümüzün elmalar
vastatrix kahve aaçlarnn üzerinde büyüyor ve onlarn hastalklara daha kolay yakalanabiliyor, bu da daha olgun-
gelimesini engelleyerek öldürüyor. Özellikle son yllar- lamadan yumuayarak aaçtan dümelerine neden oluyor.
42 ÇEVRE, NSAN ve EHR | TEMMUZ 2014
|
