Page 176 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı

Türkiye’de Potansiyel Çığ Başlama Bölgelerinin Tespiti, Çığ Mobil Uygulaması ve Çığ
Tehlike Haritalarının Hazırlanması Süreçleri: Palandöken Kayak Merkezi Örneği

tehlike alanlarını net bir şekilde belirlemek ve bu sayede bölgedeki çığ tehlike
ve risk yönetimini daha etkili hale getirmektir. Bu çalışmanın özgün değeri,
çığ tehlikesinin tespiti için hem saha verilerinin hem de çığ simülasyonlarının
birleştirilmesiyle literatürdeki diğer çalışmalardan daha kapsamlı bir analiz
sunmasıdır. Türkiye’de çığ tehlike haritalarının oluşturulmasına yönelik
metodolojik bir temel sağlayarak, ileride yapılacak benzer çalışmalar için bir
standart oluşturmayı hedeflemektedir. Elde edilen sonuçlar, ulusal düzeyde
çığ tehlike ve risk yönetimi politikalarının geliştirilmesine ve çığ tehlikesi
altındaki bölgelerde alınacak idari ve teknik önlemlerin daha iyi planlanmasına
katkı sağlayacaktır. Bu çalışma bundan sonra yapılacak çığ tehlike haritalarının
Türkiye için yapım standartlarının oluşturulmasına yukarıda bahsi geçen
geçmişteki benzer çalışmalarla beraber yol gösterici olacaktır.

2. Materyal ve Metot

Erzurum Palandöken Kayak Merkezi’ndeki çalışma iki aşamadan
oluşmaktadır. İlk aşamada arazi çalışmaları yapılmıştır. Arazi çalışmalarında,
aktif çığ başlama bölgelerinin tespiti amacıyla Erzurum Büyükşehir Belediyesi
yetkilileri ve yerel halk ile görüşmeler gerçekleştirilmiş ve geçmişte meydana
gelmiş çığ başlama bölgeleri doğrulanmıştır. Aynı zamanda, bölgeye yıllık
olarak düşen kar miktarına ilişkin ortalama değerler de belirlenmiştir. Bu
süreçte, yapılandırılmış bir anket ya da nicel analiz yöntemi kullanılmamış; elde
edilen veriler, niteliksel bir bilgi kaynağı olarak değerlendirilmiştir.
Ofis çalışmalarında ise, potansiyel çığ başlama bölgelerinin analizleri
yapılmış sonrasında arazi çalışmalarından elde edilen bilgilere göre nihai
potansiyel çığ başlama bölgeleri belirlenmiştir. Potansiyel çığ başlama
bölgelerinin daha kolay bir şekilde tespit edilmesi ve yerel halk, dağcılar,
güvenlik güçleri vb. tarafından kullanılması için ÇEMGM tarafından geliştirilmiş
çığ mobil uygulamasına eklenmiştir. Sonrasında ise çalışma alanında belirlenen
aktif ve potansiyel çığ başlama bölgeleri RAMMS yazılımı ile analiz edilerek çığ
tehlike haritası oluşturulmuştur (Şekil 2).

Şekil 2. Seçilen alanda yapılan çalışmalar.

175
Özel Sayı / 2024