Page 34 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 6

OPTİMUM KENT BÜYÜKLÜĞÜ ARAŞTIRMASI:
TÜRKİYE KENTLERİ İÇİN MODEL ÖNERİSİ
1

Koray ÖZCAN - Emine TANRIVERDİ

ÖZ
Güncel planlama tartışmalarının öncelikli konularının yoksulluk, iklim krizi, ekolo-
jik kaygılar, güvenli su ve gıdaya erişim gibi sosyo-mekânsal ve ekolojik temelli
sorunlara çözüm arayışları olduğunu söylemek mümkündür. Bu arayışlar, kentle-
rin doğa ile barışık, kendine yeterli, kolay erişilebilir ve yaşanabilir sosyo-mekân-
sal üniteler olarak geliştirilmesi gerekliliğine vurgu olarak görülebilir. Şüphesiz
kentlerin, yaşanabilir ve yönetilebilir kılınabilmesi için mekânsal büyüklük, de-
mografik kapasite ve hizmet sunumu bakımından optimizasyon göstergelerinin
belirlenmesinin önemli ve gerekli olduğu değerlendirilmektedir. Bu araştırmanın
amacı, Türkiye kentleri için optimum kent büyüklüğünün belirlenmesine yönelik
veri seti oluşturulmasıdır. Araştırmada optimum kent büyüklüğü için mekânsal,
sosyal–kültürel, ekonomik, ekolojik ve yönetimsel gereklilikler tespit edilerek Tür-
kiye kentlerinin kendine özgü dinamikleri kapsamında nüfus-hizmet-mekân üçle-
mesini esas alan optimum kent göstergeler seti oluşturulmuştur. Bu göstergeler
setinin, kentlerin doğa ile barışık sosyo-mekânsal üniteler olarak geliştirilerek
çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan sürdürülebilir ve dirençli kılınmasına yönelik
planlama tartışmalarına katkı sunacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Optimizasyon, optimum kent, optimum kent büyüklüğü,
Türkiye kentleri.

1 Bu araştırma; ikinci yazarın, ilk yazar danışmanlığında Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Ensti-
tüsü Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalında 2022 yılında tamamlanan "Optimum Kent Büyüklü-
ğü Araştırması: Türkiye için Model Önerisi" başlıklı yüksek lisans tezi esas alınarak geliştirilmiştir.

Yıl 3 / Sayı 6 / Aralık 2024 33