Page 86 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

AKILLI ŞEHİRLER VE SÜRDÜRÜLEBİLİR

KENTSEL DÖNÜŞÜM

Aslı ULUBAŞ HAMURCU

ÖZ
Kentsel dönüşüm ile akıllı şehirlerin planlanması ve tasarlanması süreçlerini bir
arada ele alan herhangi bir performans gösterge setinin olmaması, halihazırda
var olan akıllı kentsel dönüşüm uygulamalarının ve de gelecekte hayata
geçirilecek uygulamaların izleme ve değerlendirmesini zorlaştırmaktadır. Bu
çalışma ile sürdürülebilir kentsel dönüşüm akıllı şehirlerin hayata geçirilmesinde
bir araç olarak tariflenerek, bu sürecin ölçme ve değerlendirmesine ilişkin
ortaklaştırılmış bir performans gösterge matrisi oluşturmak amaçlanmıştır. Bu
amaçla, nitel araştırma yöntemlerinden (literatür taraması, doküman analizi,
içerik analizi) faydalanılmıştır. Bu kapsamda, ilk olarak, akıllı şehirlerin hayata
geçirilmesine ilişkin ulusal yasal ve yönetsel çerçeveyi çizen 2020-2023 Ulusal
Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı’ndan (UAŞSEP) ve de ilgili eylem planında
kentsel dönüşümün ele alınış biçiminden kısaca bahsedilmiştir. Sonrasında
ise eylem planınca tariflenen somut eylemlerin hayata geçirilmeye çalışıldığı
uygulama örnekleri aktarılmıştır. Son olarak, 2020-2023 UAŞSEP’ten hareketle,
akıllı şehirlerin hayata geçirilmesinde bir araç olarak sürdürülebilir kentsel
dönüşüm bileşenlerine yönelik ortaklaştırılmış bir performans gösterge matrisi
oluşturulmuştur. Detaylı olarak incelendiğinde, ilgili eylem planı kapsamında
tariflenen performans göstergelerinin genel bir çerçeve çizdiği ve kentsel
dönüşüme yönelik uygulamaları serbest ve esnek bıraktığı görülmektedir. Bu
bağlamda, yerel ölçekli akıllı şehir stratejileri ve eylem planları hazırlanırken
gerek kent gerekse de mahalle ölçeğine yönelik performans göstergelerinin
tariflenmesi gerekliliği göz ardı edilmemeli, sürdürülebilir kentsel dönüşüm
yaklaşımı kapsama dahil edilerek göstergeler arası ortaklıklar kurulmaya
çalışılmalıdır.
Anahtar kelimeler: Akıllı Şehirler, Sürdürülebilir Kentsel Dönüşüm, Performans
Gösterge Matrisi, Türkiye Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı, Akıllı
Kentsel Dönüşüm

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 71