Page 167 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Fred Barış Ernst - İbrahim Yenigün

araştırılmıştır. Bununla birlikte başta deprem ve sel olmak üzere afetlere karşı
dayanıklı kentlerin oluşturulması açısından, yeni araştırmalara yön vermesi
önemli beklentiler arasında değerlendirilmiştir.

Materyal ve Metodoloji

Çalışma alanı olarak seçilen Şanlıurfa ili, Güneydoğu Anadolu bölgesinde
yer almakta ve başta insanlık tarihinin en eski buluntularından olan Göbeklitepe
ve Harran arkeolojik sit alanları olmak üzere pek çok eşsiz değere ev sahipliği
yapmaktadır. Ancak bu duruma rağmen GSYİH/kişi bazında en fakir illerden
biri durumunda olup, son yıllarda yaşanan göç hareketlerinden kaynaklı,
kayıt dışı olanlarla birlikte yaklaşık yarım milyon Suriyeli mülteciye bağlı tablo,
daha da kötü bir hal almıştır. Bağlı olarak, bölgeye daha verimli ve etkin bir
planlama prosedürü getirmek amacıyla, Geodesign yaklaşımının kullanıldığı
projeler gerçekleştirilmiş ve sonrasında elde edilen veriler yayın haline
getirilmiştir (Ernst vd., 2019; Ernst vd., 2020). Diğer bazı projeler ise devam
etmektedir. Tüm bu projelerde, Steinitz (2012) tarafından açıklanan ve Şekil
1’de özetlenen Geodesign yaklaşım çerçevesi (Akpınar, 2014) uygulanmıştır. Bu
yaklaşım kapsamındaki çerçeve, yöntemleri tanımlamakta ve CBS ile tasarım
metodolojilerini birleştirerek tüm paydaşların önceden bilgi sahibi olmalarını
gerektirmeden, iş birliği şeklinde mevcut araçların kullanımına olanak
sağlamaktadır. Bu metodolojinin detaylarına girmeden önce ilk üç adımda, bir
proje alanının mevcut durumunun araştırıldığını, son üç adımda ise daha iyi bir
gelecek için senaryoların detaylandırıldığını söylemek yeterli olacaktır.

2017 yılında Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Birimi tarafından
desteklenen “Harran Üniversitesi Osmanbey Kampüs Alanı 3 Boyutlu
Master Planının Geodesign İlkeleri Kapsamında Oluşturulması” isimli proje
çerçevesinde, Harran Üniversitesinin üç bin hektarlık kampüs alanı için yeni
bir master plan oluşturulmuştur. Öğrencilerin ve kampüste yaşayanların
sayısına ilişkin farklı gelişme senaryolarına dayalı olarak eğitim-öğretim
tesisleri, barınma ve tarım ağırlıklı olmak üzere gelecekteki büyüme için farklı
alternatifler değerlendirilmiştir. Üniversite üst yönetiminden üyelerin, proje
istişare sürecine en başından itibaren dahil edilmeleri sağlanmış, ilgili çalışma
grupları oluşturularak farklı senaryolar geliştirilmiştir. Söz konusu projede;
ArcGIS, açık kaynaklı GIS QGIS yazılımlarından ve akademik kullanım için
ücretsiz olan Geodesign platformu GeodesignHub’dan yararlanılmıştır.

152 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi