Page 165 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Fred Barış Ernst - İbrahim Yenigün

Petit et al. (2006) çalışmasında, 3B coğrafi görselleştirmenin kentsel ve
bölgesel planlama sürecinde iletişimi nasıl destekleyebileceğini araştırmış,
geleneksel planlama sürecinin, etkilenen gruplardan gelen girdi ve
fikirlere izin vermesine rağmen fikirlerin ve farklı gelişim senaryolarının
değerlendirilmesinin teşvik edilmekten uzak olduğunu belirtmiştir. Buna
karşın coğrafi verilerin görselleştirilmesindeki en yeni gelişmeler, planlama
süreci ve sonuçlarının sunumu sırasında etkili bir topluluk katılımı için anahtar
role sahip olmuştur. Bu gerçeklikten hareketle, katılımcı planlamayı uygulamak
için farklı metodolojiler geliştirilmiştir. Bu gelişmelerden biri olarak ortaya
çıkan Geodesign, katılımcı planlamayı desteklemek için tasarım araçlarını ve
CBS’yi bütünleştirmiştir. Konunun uzmanı Carl Steinitz, 30 yılı aşkın bir sürede,
Harvard Tasarım Okulunda meslektaşlarıyla ve öğrencileriyle birlikte, çeşitli
bölgesel peyzaj çalışmalarına uygulanmış olan Geodesign’ı gerçekleştirmek
için kapsamlı bir çerçeve oluşturmuştur (Steinitz, 2012).
Bu alandaki çalışmalarıyla öne çıkan bir diğer isim olan Mc Elwaney (2012),
Geodesign’ı yedi temel özellik aracılığıyla tanımlamaktadır: 1.Coğrafi bir
alanda çalışmak, 2.Bilime dayalı tasarıma güvenmek, 3.Değere dayalı tasarımın
dahil edilmesi, 4.Doğal çevre üzerindeki kısa ve uzun vadeli olumsuz etkileri
azaltırken toplumun refahını en üst düzeye çıkarmak, 5.Çok boyutlu uzayda
tasarımı desteklemek, 6.Sorunları tespit etmek ve çatışmaları çözmek için
sosyal ve teknik bir çerçeve sağlamak ve 7.Tasarımın kalitesini ve üretkenliğini
arttırmak. Mc Elwaney’e göre Geodesign çalışmaları, bu temel özelliklerin
çoğunu içermektedir.
Bu kulvarda çalışan bir diğer isim Ballal (2015), Geodesign çerçevesini dijital
tasarım iş akışına dönüştürerek Carl Steinitz ile iş birliği içinde geliştirilen web
tabanlı bir Geodesign yazılımı “GeodesignHub” (GDH) geliştirmiştir. Böylece
bölgesel planlama problemlerini çözmek için geniş alanlarda uygulandığında,
2D ve 3D görselleştirmenin zorlukları ortadan kalkmış olacaktı. Aynı zamanda
GDH ile uzun planlama dönemlerinin etkilerinin, bölgeyi etkileyen çoklu
etkilerin, rakip aktörler ve çıkarların neden olduğu belirsizlik sorunları da ele
alınmış olacaktı. Elde edilen GDH yazılımı dünya çapında birçok planlama
çalışmasında başarıyla kullanılmıştır (Rivero ve ark. 2015; Ballal 2015; Nyerges
ve ark. 2016, Campagna ve ark. 2016; Moura ve ark. 2016; Kim, 2017).
Debnath ve arkadaşlarına (2022) göre toplumun karşı karşıya kaldığı aşırı
olayların artan sıklığı, belirsizliği ve oluşan baskı daha dirençli planlamalara
duyulan ihtiyacı net olarak gözler önüne sermektedir. Geodesign gibi veriyle
güçlendirilmiş katılımcı yöntemler, şehirlerimizi ve bölgelerimizi daha esnek hale
getirmek için stratejik planlamayı destekleme konusunda büyük umutlar vaat
etmektedir. Bu bağlamda çalışmaları, çeşitli bibliyografik veri tabanlarından elde
edilerek seçilmiş 487 çalışmanın sistematik bir incelemesi yoluyla, dayanıklılık

150 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi