Page 286 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3
P. 286
KENTSEL YEŞİL ALANLARI SÜRDÜRÜLEBİLİR
KENTLEŞME ÜZERİNDEN OKUMAK:
AMASYA KENTİ ÖRNEĞİ
Zeynep ÖZDEMIR - Merve ÖZKAYNAK
ÖZ
1980’li yıllardan günümüze kadar olan süreçte hızlı kentleşmenin etkisiyle kentsel
arazi kullanımının etkin bir şekilde yönetilemediği ve kentsel rant nedeniyle
yeşil alanların hızla tahrip edildiği görülmektedir. Sanayileşmenin ardından
gelişen teknolojiyle beraber yapı malzemesindeki ve yapım tekniklerindeki
meydana gelen yeni gelişmelerle yüksek yoğunluklu konut alanlarının ortaya
çıktığı görülmektedir. Konut alanları tasarlanırken imar planı standartlarına
uygun yeşil alanların planlanmamasından dolayı, kentlerin giderek ekolojisinin
ve mikro-klimasının bozulmasına dolayısıyla çevre kirliliği gibi sorunların
ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bu durum kentlerin sürdürülebilirliğini
tehdit ederek gelecek kuşaklara yaşanabilir alanların bırakılmasını olumsuz
yönde etkilemektedir. Son zamanlarda tüm dünyayı etkileyen Covid-19
salgını gibi afetlerle sürdürülebilir kentleşmenin yapı taşlarından biri olan
kentsel yeşil alanların korunmasının ne kadar önemli olduğu da bir kez daha
karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmada sürdürülebilir kentleşme için
kentsel yeşil alanların yeterli olmadığı sorunundan yola çıkılarak, Amasya
kenti örnekleminde inceleme yapılması amaçlanmıştır. Çalışmada Amasya
Merkez’de yer alan yerleşim alanının mekansal gelişim dönemlere göre tarihi
kent merkezi, 1960 sonrası gelişme alanı ve 1990 sonrası gelişme alanı olarak
üç bölgeye ayrılmıştır. Çalışmada ayrılan bölgelerdeki farklı büyüklükteki ve
farklı konumlardaki yeşil alan türlerinin dağılımı incelenerek, mevcutta olan
yeşil alanların kişi başı m2 standartlarına uygunluğu araştırılmıştır. Elde edilen
bulgularda, Amasya kentinin yıllara bağlı olarak gelişen mahalle ölçeğindeki
yeşil alanların planlama standartlarının altında olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca giderek betonlaşma baskısıyla doğal alanların hızla tahrip edilmesi
sorunu ile karşı karşıya kaldığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak örneklem alan
özelinde, kentlerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden biri olan yeşil alan
kapasitelerinin artırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Amasya, Kamusal Alan, Kentsel Yeşil Alan, Planlama
Standartları, Sürdürülebilir Kentleşme.
Yıl 2 / Sayı 3 / Ocak 2023 271