Page 274 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Çevresel Sürdürülebilirlik ve Ulaşım Aracı Olarak Bisiklet:
İyi Uygulama Örnekleri

Şekil 8. Montreal Bisiklet Paylaşım Sistemi Bixi’nin Kent İçi Bisiklet İstasyonları Dağılımı
(BIXI, 2022b)
Kanada’nın Montreal kenti günümüzde 889 km’lik bisiklet yolu altyapısıyla
öne çıkan dünya bisiklet kentlerindendir. Bu bisiklet yollarının 711 km’lik kısmı
yılın 12 ayı boyunca kullanılabilecek şekilde bakımı yapılmaktadır. 2019 yılında
hazırlanan Bisiklet Planı, bisiklet yolu ağını mevcut bisiklet yolu altyapısının
üzerine gelişim rotalarını tasarlayarak planlamayı amaçlamaktadır. Yerel
yönetim tarafından bu plan her dört yılda bir güncellenmektedir (Montreal,
2022). Montreal’de kent içi yolculukların türel dağılımı incelendiğinde tüm
yolculukların %68’i özel araçla, %5’i bisikletle, %24’ü toplu taşıma ile ve %2’si
yürüme ile gerçekleştirilmektedir (Deloitte, 2019b).

• Ankara
Türkiye’de bisiklet kültürünün bisiklet yolu altyapısı geliştirilmesiyle ön
plana çıkarılmaya çalışıldığı Konya ve Kayseri gibi kentler yerine iyi uygulama
örneği olarak Ankara’nın seçilmesinin nedeni 2019 yılı başları ve 2022 yılı sonu
itibarıyla Ankara’da bisikletli ulaşımın planlı olarak geliştirilme adımlarının
atılıyor olmasıdır. Ankara kenti özel araç bağımlılığı problemi ile yıllardır karşı
karşıya olan ve Türkiye’de 1000 kişi başına düşen özel araç sahipliği açısından
birinci sırada olan bir kenttir (TÜİK, 2022). Kentteki yolculuk türel dağılımı
incelendiğinde, yolculukların %38.6’sı özel araçla, %41.8’i toplu taşıma ile (kent
içi raylı sistemler, otobüs ve minibüs [Dolmuş]) ve %19.6’sı servis araçları ve taksi
türleriyle gerçekleştirilmektedir. Daha basit bir ifadeyle kent içi yolculukların
38.6’sı özel araçla %61.4’ü toplu taşıma ile gerçekleşmektedir. Bisiklet kullanımı
oransal bir değere erişemediği için dağılımda yer almamaktadır (EGO, 2020).

Yıl 2 / Sayı 3 / Ocak 2023 259