Page 19 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 19
Zekâi Şen
tüm dünyayı bilinçlendirmek için raporlar yazarak kamuoyunun, politikacıların
ve ilgili kuruluş ve kişilerin insanlığın ortak sorunu olan iklim değişikliği ve
bunun orta ve uzun vadede ortaya çıkarabileceği sorunlar hakkında bilgiler
sunmuştur. IPCC görüş ve tekliflerinin uygulama yükümlülüğünde olan
hükümetler ve onlara bağlı kamu kuruluşları tarafından yerel öneri ve teklifler
ile yerel kapsamlı bir iklim değişikliği raporu ortaya çıkarır.
Ülkemizde bakanlıklar arasında eşgüdümü sağlayacak biçimde T.C. Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görev almaktadır. Son olarak İstanbul
Medipol Üniversiresi İklim Değişikliği Merkezi (İKLİMER) tarafından 2017
yılında başlanılarak 2021 yılında tamamlanmış olan “Sera Gazı Ulusal Katkı
Hedefinin Gerçekleştirilmesi için Kapasite Geliştirme ve İzleme Projesi” ile
enerji, sanayi, tarım, ulaştırma, yapı, atık, ekonomi konuları ile ilgili tüm kamu
kurum ve kuruluşları ile ilgili bakanlıkların önceki rapor, protokol ve belgeleri
göz önünde tutularak Türkiye Cumhuriyetinin 2050 yılına kadar iklim değişikliği
ile mücadele ve uyum çalışmalarının temelleri belirlenmiştir. İstanbul Medipol
Üniversitesi tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın denetiminde yaptığı
“Sera Gazı Ulusal Katkı Hedefinin Gerçekleştirilmesi için Kapasite Geliştirme
ve İzleme Projesi”nin en önemli hedefi Türkiye Cumhuriyeti’nin Ulusal İyi
Niyet Belgesi’nde ortaya koyduğu ilkelerle Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği
Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve Kyoto Sözleşmesi’ne uyan yükümlülüklerini
yerine getirilmesi planlanarak Sera Gazı Salımlarının (SGS) uzatım (projeksiyon)
ve sektörel çözümlemelerinin (analizlerinin) ortaya konulmasıdır.
Yukarıda bahsedilen bütün iş ve planlamaların bir örgünlük içinde yapılması
için uluslararası düzeyde kullanılan model yazılımlarından ülkemize en uygun
olanının seçilip bazı uyarlama ve değişiklikler de yapılarak kullanılması yoluna
gidilmiştir. Model seçiminde toplanan veriler, bilgilerin tesirleri ve ilave olarak
verilerin çeşitliliği ve özellikleri de göz önünde tutulmuştur. Veri çeşitliliği
aşağıdaki noktaları ihtiva etmektedir.
1. Birincil enerji kaynakları (petrol, kömür, doğal gaz); bunların
kullanılabilir enerjiye çevrim teknolojileri; üretilen enerjinin sektör
alanlarına taşınması; her bir sektör tarafından talep edilen enerji
miktarı,
2. Sektör ve enerji kaynaklarına göre belli bir yılı esas (referans) alarak
enerji akış miktarlarının belirlenmesi,
3. Enerji üretim ve nakil sistemlerinin fiyatlarının belirlenmesi,
4. Akaryakıt, kömür, doğal gaz ve elektrik enerjisi talep uzatımları
(projeksiyonları),
5. Proje planlama süresince alternatif kaynak ve sektörel teknoloji
seçeneklerinin belirlenmesi ve bunlarla ilgili maliyet ve verimlilik
miktarlarının belirlenmesi,
4 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi