Page 156 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 156
Mera Alanlarının Önemi
belirli yağların veya yağlı tohumların eklenmesi, otlatma koşullarının
iyileştirilmesi, protein alımının düzenlenmesi, özel katkı maddeleri,
probiyotikler.
• Gübre yönetimi: Metan emisyonlarının sınırlandırılması, biyogaz
üretimi, kompostlama.
• Toprak yönetimi: Toprak analizi, mineral gübre uygulamalarının
kontrolü, kompost uygulamaları ile toprağın karbon tutma kapasitesinin
arttırılması, toprakta karbon içeriği yüksek atıkların kullanımı, toprak
işlemesiz tarım uygulamalarının arttırılması.
IPCC (2019) emisyon azaltım stratejileri kapsamında, Birleşmiş Milletler
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının 15. başlığı olan “Karada Yaşam” altında
tarım ve hayvancılıkla ilgili önerilen stratejiler; tarımsal yoğunlaştırma ile biyolojik
kaynakların korunmasının teşvik edilmesi, ormansızlaşmanın azaltılması, çiftlik
ve/veya mera arazilerinde biyolojik çeşitlilik gösteren toplulukların ıslahı ve
restorasyonu yoluyla çeşitlilik sağlanması ve hayvansal protein yerine bitkisel
protein tüketiminin teşvikidir (IPCC, 2019).
Buna ek olarak, bütüncül otlatma yönetimi vb. onarıcı tarım uygulamalarının,
çok yıllık yem bitkisi çiftçiliği ve organik tarımın sürdürülebilirliği üzerinde
önemli etkiye sahip olduğu da görülmektedir (Geren ve diğ., 2021; Hazar,
2018). Bu kapsamda, BM Kalkınma Programı’nın (UNDP) farklı biyobölgeler için
topluluk temelli (müşterek) ve iklim değişikliğine dirençli mera ıslah projeleri
bulunmaktadır (UNDP, 2010).
Literatürde hem iklim değişikliğinin tarım sektörü üzerindeki olumsuz
etkilerinin azaltımına, hem de tarım sektörünün iklim değişikliği üzerindeki
olumsuz etkilerinin azaltımına yönelik çeşitli öneriler ve politikalar geliştirildiği
görülmektedir. Yapılan çalışma, söz konusu önerilerin tümünü kabul etmekle
birlikte, bu önerilerin, politikaların ve kriterlerin gerçekleştirilebilmesi için
öncelikle mera alanları üzerinde süregelen çatışmaların engellenmesi, ilgili
yasaların güncellenmesi, kırsal üreticilerin bilgilendirilmesi ve uygulamaların
denetlenmesi konularına odaklanılması gerektiği düşünülmektedir.
Mera Alanlarının Gıda Güvencesi Açısından Önemi
Gıda üretimi gezegendeki herkesin geçimini destekleyen temel bir insan
faaliyetidir. Dünyada bulunan yaklaşık 14 milyar hektarlık buzsuz araziden %10’u
tarımsal üretim için kullanılırken, %25’i mera olarak kullanılmaktadır. Doğrudan
ve dolaylı 2 milyar tondan fazla tahıl, gıda ve yem için yıllık olarak üretilmekte
ve kabaca toplam protein alımının üçte ikisini sağlamaktadır. Bunun sadece
%10’u (yaklaşık 200 milyon ton) uluslararası ticarete konu olmaktadır. Buna
ek olarak, gıda üretimi, büyük ölçüde küresel antropojenik emisyonlardan
Yıl 1 / Sayı 1 / Ocak 2022 141