Page 74 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

SÜRDÜRÜLEBİLİR EKONOMİK KALKINMA İÇİN

TÜRKİYE’DE DİRENÇLİ ŞEHİRLER

Ayça DOĞANER

ÖZ
Ekonomi politikalarında kalkınma konusu oldukça önemlidir. Genel anlamda ekonomik,
sosyal, kültürel ve siyasal alanlarda yaşanan gelişmeler olarak ifade edilen kalkınma,
tarihsel süreçte çeşitli anlayışlara göre farklı bakış açılarıyla ifade edilmiştir. Günümüzde
ekonomik kalkınma denildiğinde sürdürülebilir kalkınma modeli ön plana çıkmaktadır.
Sürdürülebilir kalkınma anlayışında ekonomik, sosyal ve siyasal alanların yanı sıra çevre
de bütüncül bir değerlendirme ile sürece dahil edilmiştir. Bu kapsamda, şehirleri ve
insanları daha dayanıklı, güvenli, kapsayıcı kılmak ve sürdürülebilir şehirler ile topluluklar
oluşturmak için çeşitli hedefler bulunmaktadır. Bu hedefleri gerçekleştirirken halihazırda
yaşanan olumsuzluklar mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Bunların başında özellikle
son yıllarda dünyada en sık konuşulan doğal afetler gelmektedir. Doğal afetlerin oluşum
sıklığının giderek artması ve yarattığı hasarın yalnızca o bölgeyle kalmayıp diğer bölgeleri
de etkilemesi, oluşan zararın daha da artmasına neden olmaktadır. Meydana gelen doğal
afetlerde milyonlarca insanın hayatını kaybetmesi, geride kalanların yaşamlarının olumsuz
etkilenmesinin yanı sıra, ortaya çıkan hasarın telafi edilmesi için yapılan yatırımların
maliyetleri de her geçen gün artmaktadır. Bu nedenle şehirlerin doğal afetlerden
korunması konusu ön planda olmalı, afetlerin fiziksel, sosyal, tarihi-kültürel ve ekonomik
zararlarının azaltılması, mümkünse yok edilmesi sağlanmalıdır. Şehirlerin tarih boyunca
edindikleri ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel kazanımlarının ani değişiklikler ya da
beklenmedik şekilde oluşan bozulmalar nedeniyle kaybedilmemesi için dirençli şehirlerin
oluşturulması oldukça önemlidir.
Bu çalışmada, dirençli şehirler oluşturmanın sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın
sağlanması için yarattığı katkıların vurgulanması amaçlanmıştır. Çalışmanın yönteminde
afetlerden sonra oluşan maliyetler ile afet öncesinde yapılacak çalışmaların
maliyetlerinin karşılaştırması ve analizi bulunmaktadır. Çalışmanın güncel olması adına
Türkiye’de son zamanlarda yaşanan ve toplum tarafından en çok dikkat çeken doğal
afetlerden olan yangın, sel ve deprem afetleri örneğinden yola çıkılarak, söz konusu
doğal afetlerde sosyal ve maddi yıkım neticesinde oluşan maliyetlerin, afetler meydana
gelmeden önce mücadele edilmesi yoluyla azaltılabileceğine değinilmiştir. Bunun için
medyada afetlerle alakalı çıkan haber taramaları gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda
ilgili Bakanlıklar nezdinde afetlerle ilgili yapılan çalışmalara dair veriler elde edilerek,
afet öncesinde yapılacak çalışmalar ile afetten sonra oluşan hasarlar bakımından
karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma neticesinde Türkiye gibi doğal afet riski yüksek olan
ülkelerin şehirlerini dirençli hale getirmesinin toplumsal ve ekonomik kalkınma için bir
gerekçe olarak düşünülerek, risklerin yönetilmesi, belirlenmesi ve önlenmesi konusunda
çalışmalarının artırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Dirençli Şehirler, Doğal Afetler, Sürdürülebilir Şehirleşme,
Sürdürülebilir Kalkınma

Yıl 1 / Sayı 2 / Temmuz 2022 60