Page 43 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Çiğdem Coşkun Hepcan

d. Ekonomik Faydalar

Doğa temelli çözümler yüksek sıcaklığın ve aşırı hava olaylarının kentsel
sistemler, kentlerde yaşayanlar ve geçim kaynakları üzerinde oluşturabileceği
zararların ekonomik sonuçlarının önlenmesine, farklı sektörlerde yeni iş
olanaklarının gelişmesine olanak sağlayarak yerel ekonomiyi destekler,
yoksulluğun azalmasına katkıda bulunur (UN, 2019). Ayrıca bulundukları bölgenin
emlak değerini yükseltir (Brander ve Koetse, 2011; Bockarjova vd., 2020).
Doğa temelli çözümler mikroklima oluşturma ve serinletme etkileriyle
bulundukları ortamda yüzey sıcaklığını 1-5 °C arasında düşürür. Bu durum
kentlerde bina ve bazı durumlarda ulaşım araçlarında ısıtma ve soğutma için
harcanan enerji miktarını azaltır. Ayrıca kentsel altyapıların yüksek sıcaklıktan
zarar görülebilirliğini, dolayısıyla bakım ve onarım giderlerini azaltır.
Doğa temelli çözümlerin sürdürülebilir yağış suyu sistemlerine entegre
edilmesi atık su ve arıtma sistemlerinin yükünü azaltır (Raymond vd., 2017a).
Nehir havzalarında taşkın önleme ve havzaların su tutma kapasitesini artırmaya
yönelik çözümler maliyetinin üç kat üzerinde ekonomik faydalar sağlayabilir
(Grossmann vd., 2010).
Doğa temelli çözümler yerel ekolojik koşullar dikkate alınarak havza, kent,
mahalle (mikrohavza) ve bina gibi farklı mekansal ölçekler ve detaylarda
oluşturulabilir. Uygulama ölçekleri farklı olsa da çözümler doğal sistemlerin
bütünlüğü içinde birbirinin tamamlayıcısıdır ve tüm sistemlere katkı sağlar.

3. Havza Ölçeğindeki Doğa Temelli Çözümler

Tüm doğal ekosistemler birbiriyle bağlantılıdır ve doğal döngüler
bozulduğunda sistemin işleyişi tamamen değişir. Yeryüzünde su akışı havzalar
ve içinde bulunan ekosistemler tarafından düzenlenir. İklim değişikliğinin
yağış rejiminde değişikliklere neden olması havzalardaki su akışı su kaynakları
üzerinde etkiler oluşturur. Kentler doğal sistemler üzerine kurulmuştur. Ancak
kentleşme sürecinde kent ve doğa arasındaki mesafe giderek açılmıştır. Bir
kent coğrafi konumuna bağlı olarak havzaların farklı bölümlerinde bulunabilir,
bir ya da birkaç havzanın sınırları içinde kalabilir. Kent yaşamının ve kentsel
sistemlerin devamlılığı kentin içinde bulunduğu havza/ havzalarda doğal
ekosistemlerce sunulan ekosistem hizmetlerinin sürekliliğine bağlıdır.
Kentler, ilişkili olduğu havzalarda meydana gelen tüm değişikliklerden
etkilenir. Kentte ya da kentin kaynak temin ettiği çevresindeki alanlarda ortaya
çıkabilen iklim etkileri kentler, kentlerde yaşayanlar, doğal ekosistemler,
kültürel varlıklar, kentsel altyapılar, ekonomik faaliyetler, sosyal sistemler
ve servisler üzerinde risk oluşturur. Bu nedenle havzadaki ekolojik yapının
iyileşmesine yönelik olarak bütüncül bir bakış açısıyla havza ölçeğinde orman,

29 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi