Page 39 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2
P. 39
Çiğdem Coşkun Hepcan
Doğa temelli çözümler doğal (doğal ekosistemler), yarı doğal (hibrit
çözümler-yağmur hendekleri, yarı doğal akarsu koridorları, kıyı setleri vb.) ya
da insanlar tarafından oluşturulan kültürel çözümler (çatı bahçesi, yeşil duvar
vb.) şeklinde olabilir (Şekil 2).
Şekil 2: Gri, Hibrit ve Doğa Temelli (Mavi-Yeşil) Çözümler
Bir çözümün doğa temelli çözüm olarak tanımlanabilmesi için ekolojik
süreçlere ve biyolojik çeşitliliğe fayda sağlaması gerekir (Pörtner vd., 2021). Bu
nedenle mavi-yeşil altyapıların tüm bileşenlerinin doğa temelli çözüm olarak
tanımlanması mümkün değildir. Örneğin çim alanlar, beton kanallara alınan
akarsular biyolojik çeşitliliği azaltan, su ve toprak kirliliğine neden olan uygulamalar
olmaları nedeniyle doğa temelli çözümler arasında yer almaz. Doğa temelli
çözümlerin gri çözümlere entegre edilmesiyle oluşturulan hibrit çözümlerin
etkinliği gri çözümlere göre oldukça yüksektir. Bu uygulamalar kentlerde yağış
suyu yönetiminde gri çözümlere kıyasla başarılı sonuçlar vermektedir.
Doğa temelli çözümler iklim değişikliği azaltım ve uyum stratejilerini
destekler, çok sayıda ekolojik, toplumsal ve ekonomik fayda sağlar (Şekil 3).
Ekolojik / Çevresel Su akışının ve döngüsünün düzenlenmesi
Su kalitesinin iyileştirilmesi, biyolojik arıtma
Toprak kalitesinin iyileştirilmesi
Toprak stabilizasyonunun sağlanması/erozyonun önlenmesi
Hava kalitesinin iyileştirilmesi
Afet riskinin azalması
Biyolojik çeşitliliğin korunması ve desteklenmesi
Karbon tutma ve depolama
Bozulmuş alanların onarılması
Hastalık ve zararlı kontrolünün sağlanması
25 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi