Page 55 - index

ehir Liege, burada da öyle stanbulda da sa, bu hatrlatma bir benimseme ve sev- demokrasi ve monari aras, elitist, biraz
öyle. di. Bu ehre önce ben ahlaki dedim, dirme eklinde oluyorsa, toplum adeta romantik bir çizgi koymulardr. Mesela
ama ahlak kelimesi benim lügatçemde kendi de erlerini oradaki hayat boyunca Avusturya bir sanayi memleketi deildir.
biraz daha manevi bir eyi, moral keli- yaayarak örenir, hatrlar ve uygular. Bir tarm memleketi de deildir. Bir sanat
mesi ile ey yapt için, daha seküler bir ve felsefe memleketidir. Kark bir ey...
kelime kullanmay tercih ettim. Etik e- Bu da ehrin manevi boyutu veya simge- Viyana da böyle bir ehirdir. Hem elittir
hir, yani o toplumun kimliini belirleyen, sel boyutu, biz buna estetik ehir diyoruz. kendi tasavvuruna göre hem de estetiktir.
çünkü biliyorsunuz de erler, de erlerin Amerikan medeniyet tasavvuru pragma-
hayata geçmesi, kimlik, bu hayata geçi tik ve kapitalisttir. Klasik Avrupa tasavvu- Anlattm model, yani etik ve estetik
sürecinde doru mu yapt eri mi yapt rundan Amerikan pragmatizmi farkldr. ehir, kendi tasavvuruna göre toplumun
medeniyet tasavvurunun üçüncü öesi Amerikan kapitalizmi de farkldr. Manhat- ürettii ehirdir.
ahlak ve hukuk denetleme sistemidir. Do- tan bu üçlü içerisinde modernist, yani fel- 1. Etik olmas için kimliini kolay yaa-
laysyla bütün eylemlerimiz medeniyet sefi manada söylüyorum, modernitenin yacak, kimlii ihlal zorlaacak.
tasavvurunun ahlaki denetimine tabidir. ürettii bir ehirdir, Manhattanda tpk 2. Kimliini oluturan de erler sistemi
Her eylemimiz, hangi tasavvura mensup- Amerikan medeniyet tasavvuru gibi prag-
sak o tasavvurun ahlak sistemi tarafndan matik ve kapitalisttir. Hem etiktir, hem yaarken ehirde daima hatrlana-
denetlenir. Etik ehir bana daha sempatik estetiktir, NY manhattan. Bize göre olma- cak, benimsenecek ve sevdirilecek.
geldi. Devam ediyoruz. Her eylem demi- yabilir. Ama kendilerine göre öyledir. Bu-
tik ki iki boyutludur. Bir tanesi ilevsel... raya kadar anlattm eyler genel olarak Refik TUZCUOLU: Hocam, etik ve
te, ehrin bu kimlii kolay yaanabilen bütün ehirlere uyar. Mesela Viyana böyle estetik ehir bütünlüü içerisinde
özellii ehrin ilevsel boyutu, etik ehir bir ehirdir. Orta Avrupann kendine has bizim medeniyet tasavvurumuza
buradan ortaya çkyor. Toplum bir e- modernist bir entelektüel birikimi vardr. göre ehir nasl olmal?
hirde yaarken kendi kimliini oluturan Fransaya benzemez, ngiltereye hiç ben- Saadettin ÖKTEN: Bu konuya yakla-
öeler ve bunlarn arkasndaki de erler zemez. Almanyann kuzeyine de benze- yoruz. Önce isterseniz bizim medeniyet
bu de erler topluma her an hatrlatlyor- mez. Orta Avrupada Habsburg Hanedan, tasavvurumuz nedir? Bizim medeniyet

53
Say 14 | Aralk 2016 | Çevre, nsan ve ehir