Page 37 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı
P. 37

Zeynep Cansu Ayturan - Tuğba Dinçbaş - Halil Hasar


              kaybına yol açmaktadır. Dünya çapında her yıl ortalama 75 milyar ton toprak su
              ve rüzgâr erozyonuyla taşınmakta, Türkiye’de ise bu miktar 1970’li yıllarda 500
              milyon ton/yıl iken, 2020 itibariyle 140 milyon ton/yıl’a düşürülmüştür (ÇEM,
              2024; Erpul vd., 2018). Türkiye, erozyonla mücadelede önemli adımlar atmıştır.
              1946’dan bu yana süregelen ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman
              alanlarının  rehabilitasyonu  ve  mera  ıslahı  gibi  çalışmalar,  ülkenin  erozyona
              karşı  direnç  kazanmasını  sağlamıştır.  2003  –  2023  yılları  arasında  Türkiye
              orman alanlarında gerçekleşen, erozyon kontrolü, ağaçlandırma, mera ıslahı
              ve  bozuk  orman  alanlarında  gerçekleştirilen  rehabilitasyon  faaliyetleri  Şekil
              1  de  gösterilmiştir.  2023  yılı  itibariyle,  yaklaşık  9,5  milyon  hektar  alanda  bu
              tür çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Türkiye, dünya genelinde orman alanlarını
              artıran nadir ülkelerden biri olarak, 1972’de 20,2 milyon hektar olan orman
              alanlarını 2023’te 23,3, milyon hektara çıkarmayı başarmıştır (OGM, 2023)
























               Şekil 1. Türkiye 2003 – 2023 yılları arası erozyon kontrolü, ağaçlandırma, mera ıslahı
               ve bozuk orman alanlarında gerçekleştirilen rehabilitasyon faaliyetleri (OGM, 2023)
                Türkiye’deki orman varlığının son 40 yılda hızla artması, çölleşme ve erozyonla
              mücadelede önemli bir yutak kapasitesine sahip olduğunu göstermektedir.
              Ormanlar, karbon yutakları olarak iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol
              oynamakta,  erozyon  ve  çölleşmeye  karşı  doğal  bir  bariyer  oluşturmaktadır.
              Ancak, orman yangınları, kuraklık ve yanlış arazi kullanımı gibi etkenler orman
              ekosistemlerinin sağlığını tehdit etmekte, bu da yutak kapasitesinin azalmasına
              yol açmaktadır. 2021 yılında Türkiye’deki büyük orman yangınları yutak alan
              hesabımızda 10 milyon ton CO2 eşdeğeri azalmaya sebep olmuştur (TÜİK,
              2023). Ayrıca, iklim değişikliğine bağlı olarak ormanların verimliliğinin azalması
              ve  odun  üretiminin  artması,  ormanların  karbon  tutma  kapasitesini  olumsuz
              etkilemiştir. Ülkemizde ormanların karbon yutak kapasitelerinin korunması ve



              36  Çevre, Şehir ve İklim Dergisi
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42