Page 262 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı
P. 262
Doğanın Şehirdeki Ayak İzleri; Kentsel Isı Adası Etkileri ve Bu Etkilerin
Azaltılmasında Ağaçlandırma Çalışmalarının Rolü
Tablo 1: Aşırı sıcakların sağlığa doğrudan etkileri ve sebep olduğu muhtemel hastalıklar
Sıcak Stresi: KIA, yaz aylarında aşırı sıcaklık artışlarına neden
olabilir. Bu durum, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı
Sıcaklık olan bireyler için sıcak stresi, bayılma, dehidrasyon gibi sağlık
Kaynaklı Sağlık sorunlarına yol açabilir. Sıcak Çarpması: Yüksek sıcaklıklar,
Sorunları vücudun kendini soğutma mekanizmalarını aşarak sıcak
çarpmasına neden olabilir. Sıcak çarpması tedavi edilmezse
ölümcül olabilir (Luber & McGeehin, 2008).
Hava Kirliliği: KIA etkisi, şehirlerde hava kirliliğini artırabilir.
Sıcaklık yükseldikçe, ozon ve diğer zararlı gazların oluşumu
artar. Bu da astım, bronşit ve diğer solunum yolu hastalıklarını
Solunum Yolu tetikleyebilir. Partikül Madde Kirliliği: Daha sıcak şehir atmosferi,
Hastalıkları
havadaki partikül maddelerin (PM2.5 ve PM10) konsantrasyonunu
artırarak, solunum ve kardiyovasküler hastalık riskini yükseltebilir
(Bell vd., 2004).
KIA’nın neden olduğu yüksek sıcaklıklar, kalp krizi ve felç gibi
Kardiyovasküler kardiyovasküler olayların riskini artırır. Aşırı sıcaklar, kalp üzerinde
Hastalıklar ekstra stres yaratır ve bu da özellikle yaşlılar ve kalp hastalığı olan
bireyler için tehlikelidir (Basu & Samet, 2002).
Yüksek sıcaklıklar, vektör kaynaklı hastalıkların yayılmasını teşvik
Bulaşıcı edebilir. Özellikle sivrisinekler, sıcak iklimlerde daha fazla çoğalır
Hastalıkların ve bu da sıtma, Zika virüsü ve dengue gibi hastalıkların yayılma
Yayılması riskini artırır. KIA’nın yüksek sıcaklıkları, bu hastalıkların daha
yaygın hale gelmesine neden olabilir (Hopp & Foley,2001).
Yüksek gece sıcaklıkları, insanların yeterince serinlemelerini
zorlaştırarak uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir. Kalitesiz uyku,
Uyku
Bozuklukları hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde olumsuz sonuçlar
doğurur. Psikolojik Stres ve Depresyon: Aşırı sıcaklıklar,
ve Psikolojik anksiyete, depresyon ve diğer ruh sağlığı sorunlarını artırabilir.
Etkiler
Özellikle uzun süreli sıcak hava dalgaları sırasında psikolojik stres
seviyesi önemli ölçüde yükselebilir (Smolander, 2002).
KIA etkisi, genellikle düşük gelirli toplulukları daha fazla etkiler.
Sağlık Çünkü bu bölgelerde daha az yeşil alan, daha fazla beton yapı ve
Eşitsizlikleri enerji verimliliği düşük konutlar bulunur. Bu da bu toplulukların aşırı
sıcaklardan daha fazla etkilenmelerine yol açar (Reid vd., 2009).
Kentsel Isı Adası etkisi halk sağlığı üzerinde kalıcı ve geniş kapsamlı etkiler
yaratabilir. Bu nedenle, şehir planlaması ve mimari düzenlemelerle KIA etkisinin
azaltılması, sağlıklı kent yaşamı için kritik önemdedir. KIA’nın neden olduğu
çevresel ve sağlık üzerindeki olumsuz etkilerin hafifletilmesine yönelik yaklaşımlar,
yalnızca şehir sakinlerinin yaşam kalitesini yükseltmekle kalmaz, aynı zamanda
iklim değişikliğinin etkilerine karşı da dirençli kentlerin oluşumunu destekler.
2.2. Kentsel Isı Adasının Su Kaynaklarına Etkisi
Isı adasının oluştuğu bölgelerdeki sıcaklık farlılıkları, iklimden kaynaklı
oluşan küresel ısınmadan dolayı daha da artma eğilimindedir.
261
Özel Sayı / 2024