Page 78 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 6

Akıllı Şehirler Alanında Yayınlanan Lisansüstü Tezlerin
Bibliyometrik Analizi

Bu çalışmanın amacı 2015-2024 yılları arasında YÖKTEZ veri tabanında ya-
yınlanmış lisansüstü tezleri çeşitli parametreler etrafında analiz ederek “akıllı
şehir” alanındaki çalışmalar hakkında güncel mevcut durumu ortaya koymak-
tır. Bu amaç çerçevesinde 128 lisansüstü tezin bibliyometrik analiz yöntemi
ile incelenmesi esas alınmıştır. Bu çalışmayla “akıllı şehirler” alanında çalışma
ortaya koymak isteyenlere daha kapsamlı bakış açısı sunmak ve literatürdeki
boşluk doldurmak istenmiştir. Literatürde güncel olarak “akıllı şehir” alanında
ilgili bulguları kapsayan bir literatür taramasına, bibliyometrik analiz yöntemi
etrafında bir makale, teze rastlanmamıştır. Akıllı şehirler konusu son dönem-
lerde artış gösteren ve ilgi gösterilen bir konudur. Bu nedenle güncel verilerin
bulunması önemli bir hususu oluşturmaktadır. Bu kapsamda çalışmada lisan-
süstü tezlerin güncel mevcut durum ortaya konulmuştur.
Gerçekleştirilen bu çalışmaya daha önceden benzerlik göstererek ortaya
koyulan çalışmalar olmuştur. Bunlardan bir tanesi Mora, Deakin ve Reid (2019)
tarafından ortaya konulan “Akıllı Şehirlerin Ana Gelişim Yollarını Ortaya Çıkar-
mak İçin Ortak Atıf Kümelemesi ve Metin Tabanlı Analizi Birleştirmek” adlı ma-
kaledir. Alıntı bağlantısı tabanlı kümeleme ve metin tabanlı analizi birleştiren
iki hibrit tekniğin yer aldığı bibliyometrik bir çalışma rapor edilmiştir. Çalışma-
da 1992-2012 yılları arasında olan 8 ayrı veri tabanındaki çalışmaları incelen-
miştir. Bu çalışma akıllı şehirler ile ilgili bir analiz olsa da analiz kaynağının ma-
kaleler olması ve farklı bulguların incelenmesi yönüyle farklılık göstermektedir.
Ayrıca gerçekleştirilen çalışma daha güncel verileri kapsamaktadır. Çalışma-
ya en yakın akademik çalışma Erdoğan (2020), tarafından gerçekleştirilmiştir.
Erdoğan (2020), akıllı kent üzerine yazılan lisansüstü tezler incelemiştir. İçerik
olarak yakınlık gösterse de analizde kullanılan anahtar kelimeler farklıdır. Ayrı-
ca çalışma 2019 yılına kadar olan lisansüstü tezleri kapsamaktadır. Bu yönüyle
mevcut gerçekleştirilen çalışmaya göre daha dar kapsamlıdır. Aynı şekilde Ke-
meç (2020), akıllı kent konusunda yazılmış lisansüstü tezlere dair bibliyografya
çalışmasında 2012-2020 yılları arasındaki çalışmaları incelemiştir. Akıllı şehir
konusunda çalışmaların arttırılması süreçlerin geliştirilmesinde önemli rol oy-
nayacaktır. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada akıllı şehir konulu bilimsel
çalışmalar ele alınmıştır. Çalışma kapsamında Yükseköğretim Kurumu Ulusal
Tez Merkezi (YÖKTEZ) Arşivinden yararlanılmıştır. Burada lisansüstü çalışmalar
ele alınmış ve bu çalışmaların bibliyometrik analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma
güncel olarak mevcut durumu ortaya koyması ile diğer çalışmalardan farklılık
göstererek literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Yıl 3 / Sayı 6 / Aralık 2024 77