Page 39 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3
P. 39

DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE ÇEVRE POLİTİKALARI
                                            VE

                         SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA

                                   Prof. Dr. Ruşen KELEŞ




            Dünyada  ve  Türkiye’de  karşılaşılan  çevre  sorunlarının  çözümü  için  girişilen
            eylemlerin  ve  başlatılan  örgütlenmelerin  geçmişini  çok  eski  tarihlere  kadar
            götürmeye olanak yoktur.  Çünkü insan ve doğa ilişkilerindeki dengesizlikler,
            özellikle sanayi devriminden sonra, ama özellikle kapitalizmin her türlü değeri
            sermayenin güdümüne ve buyruğuna vermesi ilkesini dünyanın gündemine
            oturtmasıyla güncellik kazanmıştır. İnsanlığın bilinçlenmesi de bu gelişmeye
            koşut bir seyir izlemiş olduğu içindir ki, bu konudaki eylemlerin, örgütlenme
            girişimlerinin  ve  politika  oluşturma  çabalarının  dikkate  değer  boyutlar
            kazanabilmesi için, 19. Yüzyılın ortalarını, hatta sonlarını beklemek gerekmiştir.
               Amerika  Birleşik  Devletleri’nde  ulusal  parklar  oluşturma  akımının  ortaya
            çıkması ve orta sınıfların boş zamanlarını değerlendirebilmek amacıyla peyzaj
            düzenlemeleri yapmaları, yeşil ve açık alanların korunmasını amaçlayan Audoban
            Derneği’nin üye sayısı bir milyonu aşan bir sivil topum durumuna gelmesi bütün
            dünyada ilgiyle izlenmiştir. Bu doğrultudaki eylemlerin ve örgütlenmelerin hem
            sayıca artması hem çeşitlenmesi ve hem de ideolojik içerik kazanması, denilebilir
            ki 20. yüzyılın üçüncü çeyreğine damgasını vurmuştur.
               Yakın  tarihlere  gelinceye  değin,  “çevre  sorunları”  denildiğinde,  insanla
            doğa  arasındaki  ilişkiler  daha  çok  bireysel,  yerel,  bölgesel  ve  hatta  ulusal
            düzeylerde  ve  insan  merkezci  (antroposantrik)  bir  yaklaşımla  ele  alınırken,
            günümüzde,  ekosistemin  geleceği,  kapitalist  yaşam  biçimlerinin,  liberal  ve
            neo-liberal dünya düzeninin, sınıflar arası ilişkilerin çevresel varlıklar üzerindeki
            etkileri sonucunda sorgulanır duruma gelmiştir.




                   Makale Atıf Bilgisi: Keleş, R. (2023), "Dünyada ve Türkiye’de Çevre Politikaları ve
                                     Sürdürülebilir Kalkınma", Çevre, Şehir ve İklim Dergisi. Yıl: 1. Sayı: 3.
                                     ss. 24-30.
                        Makale Türü:  Teknik Not
                         Geliş Tarihi:  18.10.2022
                        Kabul Tarihi:  09.11.2022
                         Yayın Tarihi:  31.01.2023
                       Yayın Sezonu:  Ocak 2023


            24  Çevre, Şehir ve İklim Dergisi  Çevre, Şehir ve İklim Dergisi
                              Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre | Ocak 2023 | Sayı: 3
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44