Page 238 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Yüzeysel Akış Riskinin Peyzaj Deseni Çerçevesinde Değerlendirilmesi:
Kastamonu Merkez İlçe Örneği

Mekânsal ölçümler kentsel formları karakterize edebilir. Kentsel peyzaj
planlamasında şekil, konfigürasyon ve dağılım gibi kritik belirleyicileri temsil
ederek kentsel yapıdaki değişimin doğasını değerlendirme fırsatı sağlarlar
(Leitão vd., 2006; Liu ve Yang, 2015; Szabó vd., 2016; Forman, 1995; Miller
vd., 1998; Southworth vd., 2010; Fan ve Myint, 2014; Prastacos vd., 2017).
Peyzaj desenini analiz etmek için uygun peyzaj metriklerinin tercih edilmesi
gerekmektedir (Wang ve Li, 2021). Bu nedenle Cushman ve diğerleri (2008)
tarafından tanımlanan “son derece evrensel ve tutarlı peyzaj yapı bileşenleri”
arasından araştırmaya en uygun sınıf düzeyi peyzaj metrikleri seçilmiştir.
Araştırma alanına ait AK/AÖ sınıflarının mekânsal düzenlenişini yorumlamak
üzere Fragsats v.4 yazılımından yararlanılmıştır. Bu yazılım yardımıyla Tablo 5’
de belirtilen metrikler sınıf düzeyinde hesaplanmıştır (McGarigal vd., 2012).
Tablo 5. Araştırmada kullanılan sınıf düzeyi peyzaj metrikleri:

Metriğin Adı Metriğin Adı Kısaltma Tanımlama

Sınıf alanı Class area CA (ha) Söz konusu sınıfın toplam alanı

Percentage of PLAND Sınıfın toplam alanın tüm peyzajda-
Peyzaj yüzdesi
Landscape (%) ki yüzdesi
Number of Söz konusu sınıfın veya peyzajın
Ünite Sayısı NP
Patches ünite sayısı
Ünite yoğunluğu Patch Density PD Birim alana düşen ünite sayısı
(n/100ha)
En Büyük Ünite Largest Patch En büyük ünitenin peyzajdaki
İndeksi Index LPI (%) yüzdesi

ED Belli bir ünite tipinin veya tüm üni-
Kenar Yoğunluğu Edge Density
(m/ha) te tiplerinin kenar yoğunluğu
Maksimum düzeyde kümelenmiş
Landscape Shape sınıfın toplam kenar uzunluğunun
Peyzaj Şekil İndeksi LSI
Index minimum kenar uzunluğuna bölü-
mü (hücre yüzeyi sayısı olarak)

Euclidean Near-
En yakın komşunun
Hedef ünite ile aynı sınıfa ait en
Öklid mesafesi est-Neighbor ENN_AM yakın komşusu arasındaki en kısa
Distance-
Alan ağırlıklı Area-Weighted (m) mesafenin alan ağırlıklı ortalaması
ortalama)
Mean
Aggregation Ünitelerin peyzaj içerisindeki
Kümelenme İndeksi AI (%)
Index kümelenmelerinin derecesi

Yıl 2 / Sayı 3 / Ocak 2023 223