Page 117 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Zeki Ünal Yümün - Erol Kam - Melike Önce

1. Materyal ve Metotlar

Son zamanlarda Marmara Denizi’nde görülen deniz salyası sorununu
çözmeye yönelik olarak, arazi ve laboratuvar analizleri yapılmıştır. Saha
çalışmalarında Marmara Denizi’nden su ve müsilaj örnekleri alınmıştır. Alınan
bu örneklerin organik madde ve ağır metal analizleri yapılmıştır. Analizler için
deniz suyu, müsilaj ve müsilaj bölgesinden alınan kirli deniz suyundan 500
ml civarında numune alınmıştır. Numuneler akarsuların ve atık suların denize
deşarj edildiği lokasyonlarda hem denizden hem de akarsudan alınmıştır.
Toplam organik karbon analizi için TOC-L serisi analiz cihazı (Model SSM
5000 A) kullanılmıştır. Bu cihaz ile Toplam karbon (TC) toplam organik karbon
(TOC) ve inorganik karbon (IC) ölçümleri yapılmıştır. Ayrıca bu örneklerden C/N
oranını belirlemek amacıyla toplam azot ölçüm analizleri gerçekleştirilmiştir.
Azot ölçümü Vapodest VAP 20s model cihaz ile gerçekleştirilmiştir (Yümün ve
diğ. 2021). TOC- L serisi ölçüm cihazı, 680°C’de yakma katalitik oksidasyon
metodu ile çalışmaktadır. Cihazın 4 μg/L ile 30000 mg/L arasında çok geniş
bir ölçüm aralığı bulunmaktadır. Bu metot en yüksek hassasiyet seviyesine
sahiptir. Ayrıca, yakma katalitik oksidasyon metodu sayesinde yalnızca kolay
dekompoze olabilen düşük molekül ağırlıklı organik bileşiklerin değil aynı
zamanda çözünmeyen dekompoze olması zor ve makromoleküler organik
bileşiklerin de verimli bir şekilde okside olmasını sağlamaktadır. Toplam
organik karbon (TOC) ölçümünden elde edilen değerler kullanılarak, toplam
karbon (TC) ile inorganik karbon (IC) değerleri hesaplanarak bulunmaktadır.
Toplam karbon değerinden inorganik karbon miktarının çıkarılmasıyla toplam
organik karbon değeri elde edilir. Ağır metal analizleri için su numunelerinden
15 gr alınır ve ultra saflaştırılmış su ile 50 ml’ye kadar tamamlanır. Hazırlanan
bu su numunesi filtre kağıtları yardımıyla süzülür. Hazırlanan numuneler
ICP-OES cihazının ölçüm ünitesine konularak okumalar yapılır. Fiziksel
analizlerde ise, EcoSence Marka DO200A Model taşınabilir oksijen ölçer,
Trans Instruments marka HP3040 pH, ORP/mV model taşınabilir pH ve elektrik
iletkenliği ölçer, ZAG INSTRIMENTS marka ATC model taşınabilir tuzluluk
ölçer, Multitermeometer marka (-50 - +150 C) kapasiteli taşınabilir sıcaklık
0
ölçer kullanılmıştır. Yapılan literatür çalışmaları ve analiz sonuçlarımız müsilajın
organik kökenli olduğunu göstermektedir. Özelikle bitkisel planktonlar
tarafından salgılanan bir sıvı olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle aleo vera sıvısı
elde edilerek müsilaj ile karşılaştırmak için benze analizlere tabi tutulmuştur.
Müsilaj ve Aleo vera sıvısına organik ve inorganik madde analizleri yapılarak
konsantrasyon değerleri karşılaştırılmıştır.

102 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi