Page 47 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1

Mehmet Emin Birpınar

26. İklim Taraflar Konferansı’nda 2030 yılından itibaren sıfır emisyonlu araçların
üretilmesine yönelik deklarasyon (UNFCCC, 2021b) da dünyamızda büyük
dönüşümlerin olacağını gösteren önemli gelişmeler arasında yer almıştır.
Yeşil Dönüşüm Geliyor

Tüm bu mülahazalar ışığında dünyamızda yeşil dönüşümün artık yeni bir
kalkınma modeli olduğunu ifade edebiliriz. Ülkemizde de bu minvalde birçok
adımlar atılmış, bunlara yenileri de dahil olmaya devam etmektedir. Özellikle
2053 karbon nötr hedefi sonrası enerjide dönüşüm, elektrikli araçlar, bisikletli
ulaşım, sıfır atık hareketi, çevre etiketi, enerji verimliliği, sanayide temiz üretim
gibi iklim ve çevre dostu uygulamaların daha da yaygınlaşacağı aşikar…
İklim Dostu Uygulamalar Yaygınlaşıyor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine (TEİAŞ, 2021) göre son 20 yılda
yenilenebilir enerjideki kurulu gücümüz 3 kat artışla 53.000 MW değerine
ulaşmış, böylelikle de Avrupa’da beşinci, dünyada ise 12. sıraya yükselmiştir.
Biyokütle (BES), jeotermal (JES), hidroelektrik (HES), rüzgâr (RES), güneş (GES)
gibi yenilenebilir kaynaklara ilave olarak enerjide arz güvenliğini de temin etmek
üzere temiz ve sıfır emisyonlu iklim dostu olan nükleer (NES) gibi geniş üretim
yelpazesine sahip ülkemiz bu potansiyelini daha ileri boyuta taşıyabilecek
kabiliyettedir. Özellikle de rüzgâr ve güneşin önümüzdeki dönemde daha da
ön plana çıkacak olması bu noktada taşıdığımız büyük potansiyeli bir kez daha
gözler önüne sermektedir.
İklim dirençli kentsel yenileme, enerji verimliliği atılımlarının yanı sıra
Cumhurbaşkanımızın eşi Emine Erdoğan Hanımefendinin himayelerinde her
geçen gün büyüyen ve “kullan at” kültürüne alternatif, kaynakları verimli kullanan
döngüsel ekonomi modelinin öncü örneklerinden biri olan sıfır atık hareketi,
sanayide temiz üretim yöntemleri, yağmur suyu hasadı, çatı üstü güneş panelleri,
binalarda enerji kimlik uygulaması, hizmet ve ürünlerde giderek yaygınlaşan
çevre etiket uygulamaları ile birlikte bisikletli ulaşımın yaygınlaşmasını teşvik
edici yasal düzenlemeler ile mali destekler sera gazı emisyonlarının azaltılması
noktasındaki adımlarımızdan sadece birkaçıdır. Yapılan bu yatırımlar sadece sera
gazı emisyonlarını azaltmak ile de kalmayacak, sessiz katil olarak nitelendirilen
hava kirletici emisyonları da önleyerek vatandaşlarımıza temiz ve sağlıklı bir
nefes imkânı da sunacaktır (ÇŞB, 2022).
Bu güçlü hedef yolunda öncelikle güçlü bir teşkilat, akabinde de güçlü
bir yasal dayanağın olması gerçeğinden hareketle öncelikle Bakanlığımızda
yeni bir yapılanmaya gidilerek İklim Değişikliği Başkanlığı kurulmuştur. Yine
Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde hizmet veren Meteoroloji Genel
Müdürlüğü’nün Bakanlığımıza bağlanması ile konuların tek çatı altında
toplanması sağlanmıştır. Bunun yanında, 1992 yılında kabul edilen ve Rio

32 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi