Page 127 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 127
Yasemin Şentürk - Kemal Mert Çubukçu
Tablo 1: Çalışmada kullanılan haritalara ait ham veriler
Harita adı Veri türü Ölçek Kaynak Çözünürlük Tarih
8 Temmuz 2020
Arazi Yüzey Sıcaklığı raster Plankare Landsat 8 OLI 30mx30m 25 Ağustos 2020
10 Eylül 2020
Normalize Fark Bitki raster Plankare Sentinel 2A 10m x10m 5 Ağustos 2020
Örtüsü İndeksi
Normalize Fark Yapı- 8 Temmuz 2020
laşma İndeksi raster Plankare Landsat 8 OLI 30mx30m
Arazi örtüsü raster Plankare Sentinel 2A 10m x10m 5 Ağustos 2020
Kentsel Soğuk Alan Sınırlarının Belirlenmesi
Yerel mekânsal otokorelasyon yöntemleri, rastgele dağılım gösteren coğrafi
mekânsal değişkenlerin oluşturduğu mekânsal kümelenmesini ölçmektedir
(Anselin, 2010). AYS objelerinden birbirine yakın olanları benzer karakter
gösterme eğilimi uzakta yer alanlara göre daha yüksektir (Guo vd., 2015).
Anselin Yerel Moran I istatistiği değişken değerleri açısından benzer alanları
tespit etmesi (Çubukçu, 2015) nedeniyle çalışmada AYS değeri açısından düşük
ve yüksek olan kümelerin belirlenmesinde kullanılmıştır. Bu yöntem ile her bir
30m x 30m plankare için belirli bir komşuluk mesafesinde benzer özellikleri
gösteren plankareler tespit edilmiştir. Bu çalışmada 60 metre komşuluk
mesafesi 120, 180 ve 240 metre mesafelere göre kümeleri daha uygun tespit
ettiği için kabul edilmiştir. Bu işlemler, ArcGIS Pro “Mekânsal İstatistik-
Kümeleme ve Uç Değer Analizi” araç çubuğu aracılığı ile gerçekleştirilmiştir.
Analiz sonucunda düşük sıcaklıkların kümelendiği bölgeleri düşük-düşük (DD)
olarak yüksek sıcaklıkların kümelendiği bölgeleri ise (YY) olarak ifade edilmiştir.
Bu yöntem ile İzmir kentsel soğuk alanları (DD) haritalandırılmıştır. Anselin
Yerel Moran I DD plankareleri mekânsal olarak toplulaştırılacak kentsel soğuk
alanları tanımlayan poligonlara dönüştürülmüştür.
İstatistiksel Analiz
Çalışmada kentsel soğuk alanların soğutma kapasitesi ile soğuk alanların
mekânsal özellikleri arasındaki ilişki sıralama ölçekte ilişkinin ölçülmesinde
kullanılan Sperman’ın sıralama korelasyon istatiksel yönteminden
yararlanılmıştır. Değişkenler normal dağılım göstermediği için değişkenler
arasındaki ilişkinin şiddeti ve yönü parametrik olmayan bir istatistik yöntem
(Çubukçu, 2015) olan Sperman’ın sıralama korelasyon katsayısı ile ölçülmüştür.
Bu çalışmada istatiksel analizin ölçeği kentsel soğuk alan poligonları (Guo vd.,
2015) olarak belirlenmiştir.
112 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi