Page 128 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1

Kentsel Soğuk Alan Soğutma Kapasitesi

Çalışmada kentsel soğuk alan soğutma kapasitesini etkileyen değişkenler
ortalama AYS (O_AYS), en küçük (Min_AYS), en büyük (Maks_AYS) ve standart
sapma AYS (Std_AYS) olarak belirlenmiştir. Bu değişkenler her bir kentsel
soğuk alan poligonu içinde yer alan plankarelerin AYS değerleri kullanılarak
hesaplanmıştır. Çalışmada ölçek olarak kentsel soğuk alan poligonlarının
belirlenmesi nedeniyle soğutma kapasitesinin açıklanmasında ortalama AYS
değerinin tek başına yeterli olmayacağı dikkate alınarak diğer açıklayıcı istatistik
değerlerden de yararlanılmıştır. Mekânsal özelliklere ilişkin değişkenler ise (1) yeşil
alan varlığı (Ng vd., 2012, Maimaitiyiming vd., 2014, Kuşçu Şimşek ve Şengezer,
2012) ve mekânsal düzeni (Ren vd., 2013, Kong vd., 2014, Maimaitiyiming vd
,2014), (2) arazi örtüsü varlığı (Cheng vd., 2015, Du vd., 2016, Kong vd., 2014) ve
mekânsal düzeni ve (3) soğuk alan karakteri (Cao vd., 2010, Kong vd., 2014, Lin
vd., 2015) olmak üzere 3 ayrı kategoride ele alınmıştır.
Veri seti oluşturulurken uzaktan algılama ile farklı çözünürlükte üretilen
veriler her bir değişken için leke ölçeğine indirgenerek, başka bir deyişle,
her bir kentsel soğuk alan poligonu için ortalama, en büyük, en küçük veya
standart sapma değerleri hesaplanarak üretilmiştir. Örneğin, O_AYS, NFBİ
ve NFYİ değişken değeri, her bir kentsel soğuk alan poligonu içinde kalan
plankarelere ait NFBİ ve NFYİ değerlerinin ortalaması alınarak hesaplanmıştır.
Böylelikle farklı boyutlardaki plankarelere ait değerler araştırma ölçeğini
oluşturan kentsel soğuk alan lekelerine göre enterpole edilmiştir. Ağaç, çim
ve su yüzeylerine ilişkin değişkenler ise her bir kentsel soğuk alan poligonu
içindeki alansal büyüklüğün (metrekaresinin) toplam, ortalama, en büyük
değer ve standart sapmasının hesaplanması ile elde edilmiştir. Örneğin toplam
ağaç kaplı yüzey alanı, her bir kentsel soğuk alan poligonu içindeki ağaç kaplı
yüzey alanlarının toplam metrekaresini ifade etmektedir. Kentsel soğuk alan
karakteri ise her bir kentsel soğuk alan poligonunun alan metrekaresi ve çevre
uzunluğunun hesaplanması ile üretilmiştir (Tablo 2).

Tablo 2: Çalışmada kullanılan değişkenler
Kategori Değişken Kısaltma Açıklama
NFBİ NFBİ Normalize Fark Bitki Örtüsü İndeksi
Toplam AĞ_T Toplam ağaç kaplı leke metrekaresi
Ağaç kaplı Sayı AĞ_S Toplam ağaç kaplı leke sayısı
Bitki varlığı yüzey
ve mekânsal Maks AĞ_M En büyük ağaç kaplı leke metrekaresi
düzeni
Toplam ÇİM_T Toplam çim kaplı leke metrekaresi
Çim Yüzey Sayı ÇİM_S Toplam çim kaplı leke sayısı
Maks ÇİM_M En büyük çim kaplı leke metrekaresi

Yıl 1 / Sayı 1 / Ocak 2022 113