Page 87 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Ayça Doğaner

c. Kastamonu Bozkurt-Sinop-Bartın Sel Afeti-11 Ağustos 2021
11 Ağustos 2021 tarihinde yaşanan, bilinen 65 kişinin yaşamını kaybettiği,
onlarca kişinin kaybolduğu ve binaların çoğunun zarar gördüğü sel felaketinin
ardından birçok yerde yıkılan, hasar gören ve yıkım kararı verilen binalar tespit
edilmiştir. Selin yarattığı tahribatta birçok yerleşim yeri tamamen yıkılmış, zarar
görmüştür. Yaşanan afet sonrası çalışmalar aralıksız sürdürülmüştür. Meteoroloji
Genel Müdürlüğü’nün açıklamalarında 11 Ağustos günü yalnızca Bozkurt
ilçesinde metrekareye 161 kilogram, diğer çevre köylere ise 453 kilogram gibi
çok ciddi oranda yağış düştüğü belirtilmiştir. Aniden gelen yağış ile yaşanan sel
afeti nedeniyle sanayi kesimindeki dükkanlar ve fabrikalardan konutlara kadar
birçok alanda ciddi zararlar yaşanmasına neden olmuştur. Türkiye’nin en büyük
sel felaketlerinden birisi sayılabilecek olan ve Batı Karadeniz sel felaketi olarak
da adlandırılan söz konusu afette birden fazla yerleşim yeri zarar görmüştür.
Selin büyük yıkıma neden olduğu Bozkurt ilçesinde yoğun yağış nedeniyle
Ezine Çayı’nın taşması sonucunda ilçe sular altında kalmış ve çok ciddi
zararlar yaşanmıştır. Bozkurt ilçesinde meydana gelen felaketin sebeplerinde
öncelikle aşırı yağış gelmekte olup, özel sebepler ise Ezine Çayı’nın yatağının
daraltılması, dere yatağına konutların yapılması, çay yatağına yakın tomruk
deposundaki tomrukların sel suları nedeniyle dağılarak köprüleri kapatması
olarak açıklanmıştır. Bozkurt ilçesinden geçen Ezine Çayı’nın daraltıldığı ve çayın
yatağının daraltılmış olduğu bölgeye çok katlı betonarme yapıların yapıldığı
tespit edilmiştir. Sel felaketinde ilk olarak dere yatağındaki evlere su bastığı
görülmüştür. Aynı zamanda Ezine Çayı’nın üzerinde bulunan köprülerin yapısının
da bölgeye uygun olmadığı, kemerli yapıya sahip olması gerekirken düz bir
yapıda inşa edildiği, sel felaketi nedeniyle tomruk deposundan sele kapılan
tomrukların köprüleri tıkadığı görülmüştür. Tomrukların birikmesi ile suyun geçişi
engellenmiş, biriken sel sulara taşarak ilçe istikametine doğru yönlenmiştir.
Kastamonu, Bartın ve Sinop'ta 600 kişilik bir ekiple hasar tespit çalışmaları
gerçekleştiren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından önce
selden etkilenen alanlar belirlenmiş, Kastamonu'da 128 mahalle ve köyde 2
bin 405 binada 11 bin 256 bağımsız birimin hasar tespiti yapılmış, 104 binada
263 bağımsız birimin acil yıkılacak/yıkık, 89 binada 165 bağımsız birimin de ağır
hasarlı olduğu belirlenmiştir. Sinop'ta 4 ilçede 109 mahalle ve köyde 2 bin 132
binada 9 bin 380 bağımsız birim incelenmiş, 188 binada 299 bağımsız birimin
acil yıkılacak/yıkık, 25 binada 29 bağımsız birimin de ağır hasarlı olduğu tespit
edilmiştir. Yine Bartın'ın Ulus ilçesinde 26 mahalle ve köyde 212 binada 503
bağımsız birimde incelemelerde bulunularak, 27 binada 36 bağımsız birimin
acil yıkılacak/yıkık, 19 binada 29 bağımsız birimin de ağır hasarlı olduğu
belirlenmiştir (T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2022d).
Kastamonu, Sinop, Bartın illerinde sel afeti sonrasında başlatılan afet
konutu çalışmalarında üretilmesi planlanan toplam konut sayısı 1473 olarak

73 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi