Page 151 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Elçin Sari - Sevim Pelin Öztürk - İmdat As

c. Kantitatif Performans

Yapay zeka ile entegre çalışan Spacemaker.ai uygulaması kullanılarak,
tasarlanan NAR İnovasyon Bölgesi’nin performans kriterleri incelenmiştir.
Proje alanı için yapılan analizler güneş, mesafe, manzara/görüş, gürültü ve
rüzgar analizleridir.
Güneş analizi, yılın belirli bir günü için cephelerin direkt olarak güneş ışığı
alma süresini gösteren analizdir. Proje alanındaki cephelerin aldıkları güneş
yüzdelerinin analizini gerçekleştirmek için 21 Nisan günü belirlenmiştir. Bu
tarihte cephelerin %37’si direkt güneşi günde 5 saatten az almakta, %37’si 5 ile
7 saat arasında almakta ve %26’sı ise günde 7 saatten fazla almaktadır. Mesafe
analizinde, her cephenin 120°'lik bir açı ile görüş alanı analiz edilir. Yapılan
mesafe analizi sonucunda proje alanında yer alan cephelerin %89’u için bu
mesafe 100 metrenin altında, %5’i için 100 m ile 400m arasında, %6’sı için ise
500m ile 700m arasındadır.
Manzara/görüş analizinde, odak noktası olması istenen görüş noktaları
(yeşil alanlar, kent simgeleri vb.) belirlenerek, 120°'lik bir açı ile binaların
manzarayı görme oranları analiz edilir. Bu analizi gerçekleştirmek için, proje
alanının kuzey ve kuzeybatı sınırlarında kalan millet bahçesi, alanı kuzeydoğu-
güneybatı yönünde kesen ana arter ve yeşil koridor odak noktaları olarak
belirlenmiştir. Buna göre, yapıların %8’i millet bahçesini, %13’ü ana arteri ve
yeşil koridoru görmektedir. Proje alanında yer alan yapıların %41’i en az bir
yeşil alana görüş vermektedir ve geri kalan %59’u ise alanda yer alan birden
fazla yeşil alanı, meydanları vb. görmektedir.
Gürültü analizi, alandaki ses seviyesini göstermektedir ve haritadaki
kırmızı renk 60 desibelin üzerindeki gürültülü alanları temsil etmektedir.
Yapılan gürültü analizinde proje alan sınırının güneyinde kalan TEM Otoyolu
ile arasında yapılan yeşil alan düzenlemesi sayesinde, gürültü vektörlerinin
yapıların cephelerine yansımasının büyük ölçüde engellendiği görülmektedir
Şekil 10 solda gösterilen gürültü analizi sonucuna göre, NAR İnovasyon
Bölgesi’nde 60 desibelin üzerinde gürültü yalnızca %0.5’lik bir bölgede (ana
arter üzerinde) mevcut iken, 50-60 desibel arası değerler sadece %1 bir alanda
(ana artere komşu yeşil alanlarda) gözlemlenmektedir. Geri kalan bölgelerde
gürültü seviyesi 38 desibelin altındadır.
Rüzgar analizinde, 350 metre yarıçaplı eliptik bir bölgede rüzgarın binaların
etrafında ve arazi üzerinde birkaç farklı yönden nasıl aktığı hesaplanmaktadır.
Nar İnovasyon Bölgesi’ndeki baskın rüzgar yönü kuzey-doğu aksında, kuzey
ağırlıklı yöndedir. Şekil 10 sağda gösterilen rüzgar analizi sonucuna göre, alanın
%64’ünde rüzgar 2.5 m/sa hızda iken, %36’lık ana arter aksında 3.2 m/sa hızdadır.
Alanda tasarlanan boşluklar, yeşil alanlar ve meydanlar, bekleme ve oturma

137 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi