Page 55 - CIS_1

memiz, analiz etmemiz, içselleştirme-
miz gerektiğini düşünüyorum.

RT: Hocam şöyle bir sonuç çıkarabilir
miyiz; şehir, insan ve insan ilişkileri-
nin müşahhaslaşmış halidir diyebilir
miyiz?

KA: Ben iki temel üzerinden şehri ko-
numlandırmaya çalışıyorum ve ikisinin
de dikkat ederseniz birbiriyle ilişkisi-
ne yoğun bir şekilde işaret ediyorum.
Yani ne tam anlamıyla şehir binalardır
ne de tam anlamıyla insandır, ikisinin
birbiriyle buluşmasından şehir neşret
eder. Dediğim gibi muhteşem şehirler,
saraylar, köşkler inşa etmişsiniz ama
insan orada yok, insan orada mutsuz,
insan orada kendini yitirmiş, kendini
kaybetmiş, yabancılaşmış, duygusuz-
laşmış, hissizleşmiş, bu başarılı bir o duyguyu çıkardığınızda orası nefessiz RT: Mekândan başlayarak bir şehre
şehir değildir. Hani “Neyleyim köşkü, kalır ve ölür, çünkü biz bunu tarihten nasıl kimlik kazandırabiliriz hocam?
neyleyim sarayı içinde gezinen yar ol- çok iyi biliyoruz. Harabe olmuş şehirler
mayınca” diyor ya bir şarkı, tam da böy- Efes, bugün turistler gidiyor, ama hayat KA: Şunu söylemek istiyorum:
le bir şey, yani o saray, o köşk içindeki yok değil mi orada? Yani muhteşem bir Mekânlardan geçerek bir insanlaş-
yarla, arkadaşla, dostla, yarenle anlam şehir, muhteşem bir uygarlık, Anadolu ma sürecimiz var, bir kimliklenme
bulur. Dostu, yâri, yareni çıkardığınızda, sürecimiz var. Bunu dışarıda tutarak
baştan beri öyle, ama insan çekilince,
nefes çekilince şehir çöküyor, nerede insan olabilme şansım yok, o eve doğ-
o sütunlar, nerede o abidevi tapınaklar, mak zorundayım, annemin-babamın
nerede o kütüphaneler? nefesini hissetmek zorundayım, an-
nemin bana süt vermesi gibi, bu teş-
Bugün biz de evimizden, barkımızdan, bih çok önemlidir, ondan emdiğim süt
köyümüzden çıkıp gittiğimizde, o ne- gibi ondan kültürü de, kimliği de, dili
fes oradan çıktığında garip bir şekilde de emerim. Mekânlarımızı kaybeder-
mekân canlılığını kaybediyor ve ken- sek insanlığımızı da kaybederiz. Yani
di kendine çöküp gidiyor. Fakat insan mekân yoksa sen dil öğrenemezsin,
olabilmem için de benim mekâna ih- kültürü nereden öğreneceksin? Ana-
tiyacım var, bu da ilginç bir şey. Bakı- mızın sütü bize aslında bir kültür
nız kaderin bir cilvesi, beni mekânla, olarak, bir dil olarak da gelir ve bizi
mekânı da benimle anlamlı kılmış. evimiz, bu anlamda da donatır, insan
Çünkü insan dediğiniz şey baştan sona yapar. Sonra sokak, mahalle, şehir,
mekânsal bir organizasyondur, mekân okul, arkadaşlar, dostlar, iş hayatımız,
ruhuna sahip bir varlıktır. Doğuyorsu- hepsi o büyük insan olma sürecinin
nuz, bir mekâna doğuyorsunuz, ölü- olağanüstü yapı taşlarıdır. Ve dikkat
yorsunuz sizi gene bir mekâna bırakı- ederseniz, her aşamamda en strate-
yorlar adına kabir diyorlar. Yani havada jik olan kavram mekân kavramıdır.
kalmıyorsunuz, boşlukta kalmıyor- Bu mekân dediğimiz şey de öylesine
sunuz, hep mekânlardan geçerek bir yapıp çıkarttığımız bir şey değildir,
hayat örüyoruz dikkat ederseniz. Şu an medeniyetten medeniyete, toplumdan
konuştuğumuz yer bir ofis, bir toplan- topluma, çağdan çağa onun biçimlen-
tı salonu, bir mekân ve kendine özgü mesi de içeriği de değişiyor, dolayısıy-
özellikler arz ediyor. la ruhu değişiyor.

ÇEVRE, NSAN ve EHR | Ekim 2017 | Say 16 53