Page 58 - index

Bir ekmek fırınının küllerinden te- ÇEVREYİ KORUMANIN BİNBİR YOLU VE YÖNTEMİ VARDIR.
mizlik deterjanı türetilmesi gibi, bir ÇEŞİTLİ METOT VE STRATEJİ İZLEYEREK, ÇEVRE KORUMA
termik santralinden atık madde ola-
rak çıkan kömür parçalarından sa- POLİTİKALARI GELİŞTİRİLEBİLİR. EN İYİ ÇEVRE KORUMA
bun elde edilmesi de türetim ekono- POLİTİKASI “TASARRUFU ÖZENDİRMEKTEN VE BAŞTA
misine girer. Bu yöntem vasıtasıyla ÇOCUKLAR OLMAK ÜZERE GENÇLERİ TASARRUFA
da hem çevre temizlenmiş oluyor ve YÖNLENDİRMEKTEN” GEÇER.
hem de ekonomiye bir katkı sağlan-
mış oluyor.

2- Kullanılmış atık kağıtları ve plastik
maddeleri tekrar bir işte kullan-
mak türetim ekonomisidir. Mese-
la, bu atıkları toplayıp da bir kağıt
ya da plastik fabrikasında yeni bir
malzemeye dönüştürmek türetim
ekonomisidir. Tabi bu dönüşüm
aynı zamanda bir çevre koruma
yöntemidir de.

3- Annelerimizin eskimiş bir kazağın
yünlerini sökerek yeni bir elbise
ve kıyafet üretmeleri türetim eko-
nomisidir. Yine cefakâr ve vefakâr
annelerimizden örnekler verelim.
Annelerimizin yırtılan bir pantolona
yama yapması, evde bir gün önce
yapılan bir yemeğin yenmeyen kı-
sımlarından ertesi gün başka bir
yemek yapmaları (örneğin, artan pi-
rinç pilavından ertesi gün yayla çor-
bası yapılması) türetim ekonomisine belirtmekte fayda var. Bilindiği üze- gönderiyoruz. Peki, bu çekirdekleri
dahildir. re, “Osmanlı devrinde şehirlerde poşete değil de ayrı bir tabakta birik-
“sıfır atık” sistemi uygulanmaktaydı tirsek de, bunları kırlara doğru çık-
4- İnsanoğlunun tarihlerden beri kul- ve hiçbir evde çöp oluşmazdı.” Bu tığımızda doğrudan toprağa teslim
landığı hayvan gübrelerinin kuru- cümleleri okuyan her insanın “ah etsek, bunlar gelecek zamanlarda
tularak sobada yakılması türetim nerede o eski günler” diye hayıfla- birer fidan olarak büyüyeceklerdir.
ekonomisine girer. Daha bunun gibi nacağını düşünüyorum. Bu şekildeki bir davranışımızla türe-
ecdadımızın binlerce uygulaması 5- Bir konfeksiyon atölyesinde elbise tim ekonomisine bir katkımız olur.
da türetim ekonomisi kapsamın- üretilirken fazlalık olarak atılan bez 7- Evimizdeki ve işyerimizdeki eski eş-
da değerlendirebilir. Mesela, eski- parçalarından ya da bir marangoz yalardan veya arabamızdaki eskimiş
den apartmanların yoğun olmadığı tezgahında fazlaya çıkan tahtalar- parçalardan yeni ürünler ve yeni
ve müstakil evlerin yaygın olduğu dan araba, palyaço ve benzeri oyun- değerler meydana getirmek müm-
vakitlerde, evdeki sebze ve meyve caklar yapılması da türetim ekono- kündür. Mesela, plastik tabaklar-
artıklarının keçi, koyun gibi hayvan- misi örneklerindendir. dan duvar süsü, eski araba lastiğin-
lara, et ve kemik artıklarının köpek den sehpa, konserve kutularından
ve kedi gibi hayvanlara verilmesi, 6- Yediğimiz meyvelerin çekirdeklerini kalemlik, eski kot pantolonlardan
diğer artan çöplerin de evin bah- gidip de çöpe atmaktansa, bunları çanta imal etmek birer türetim eko-
çesine gübre olarak serpiştirilmesi toprağa kavuşturmak da türetim nomisi örneklerindendir.
türetim ekonomisidir. Bu noktada, ekonomisi örnekleridir. Evimizde
Osmanlı şehir ve medeniyet siste- kiraz, erik, şeftali gibi nice nice çe- Türetim ekonomisi için daha fazla ör-
minin türetim ekonomisinin en etkin kirdekli meyve tüketiyoruz ve ar- nekler vermek mümkündür. Bunların
olarak uygulandığı yerler olduğunu tıklarını bir poşete koyarak çöpe yeterli olduğunu düşünüyorum.

56 Çevre, nsan ve ehir | Aralk 2016 | Say 15