Page 183 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Özel Sayı

Engin YILDIZ - İsmail BULUT

2.4. ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilmiş Çığ Mobil Uygulaması
Çığ Mobil uygulaması, Türkiye›de
çığ tehlikesi olan bölgelerin tespiti ve
vatandaşların güvenliğini sağlamak
amacıyla ÇEM Genel Müdürlüğü
tarafından geliştirilmiştir (Şekil 9).
Dünyada tek örneği olan bu mobil
uygulama, potansiyel çığ başlama
bölgelerini harita üzerinde göstererek
bu alanlara yaklaşıldığında sesli uyarı
ile kullanıcıları bilgilendirmektedir.
İlerde yapılacak güncellemeler ile
çevrimdışı harita, envanter kaydı,
güzergâh planlama ve kar örtüsü
katmanı gibi yeni fonksiyonlar
tanımlanacak olan mobil uygulama,
çığ riski ile mücadelede etkin bir
çözüm sunmaktadır. Çığ Mobil
uygulaması, Android ve App
Store platformlarında kullanıma
sunulmuş olup, yerel halk, güvenlik
güçleri, bölgede çalışanlar, avcılar,
dağcılar ve kayakçılar tarafından
kullanılabilmektedir. Flutter dilinde
yazılmış olan bu mobil uygulamada
ülkemizde çığ tehlikesi bulunan Şekil 9. Çığ Mobil Uygulaması ve çığ
tüm illere ait potansiyel çığ başlama verileri gösterimi (ÇEMGM, 2022).
bölgesi verisi bulunmakta olup
kolaylıkla bu verilere erişilebilmektedir. Ayrıca, bu çalışmada elde edilen
Palandöken Kayak Merkezi potansiyel çığ başlama bölgesi verileri de
uygulamaya eklenmiştir.
2.5. Çığ Tehlikez Haritası

Potansiyel ve aktif çığ başlama bölgeleri kullanılarak yapılan iki boyutlu çığ
simülasyonları için RAMMS yazılımı kullanılmıştır. RAMMS yazılımı, Kar ve Çığ
Araştırma Enstitüsü (SLF) tarafından geliştirilen ve Voellmy Modeli’ne dayanan
bir yazılımdır. Bu yazılım, çığ, moloz akması ve kaya düşmesi gibi doğa kaynaklı
afetlerin iki boyutlu simülasyonları için kullanılır. RAMMS yazılımı için Coulomb
sürtünme katsayısı (μ) ve hızın karesi ile orantılı türbülans sürtünme katsayısı (ξ)
olmak üzere iki parametre gereklidir. Bu iki parametreye ek olarak, başlama
bölgeleri (m²), kopma derinlikleri (m), başlama bölgesindeki kar yoğunluğu

182 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi