Page 107 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Aslı Ulubaş Hamurcu

için geliştirilecek performans göstergelerinin sosyo-teknolojik faktörlerin
ölçülmesine ve takip edilmesine imkân verir nitelikte olmasına öncelik verilmesi
önem arz etmektedir.
Yeni Sorunlar: Enerji Kuraklığı
Akıllı kentlerin birincil bileşeni BİT’lerin herhangi bir enerji kaynağı olmadan
ayakta kalması söz konusu değildir. Sadece ayakta kalması değil sürekliliğini
ve sürdürülebilirliğini koruması da herhangi bir enerji kaynağı olmadan
mümkün değildir. BİT’lerin her geçen gün büyüklüğüne büyüklük katan büyük
veri ve analitiğinden beslendiği düşünüldüğünde, verinin elde edilmesi,
toplanması, işlenmesi, analiz edilmesi ve kullanımı için giderek artan bir enerji
üretimi gereksinimi bulunmaktadır (Kılıç, 2023). Bu enerjinin kaynağının ne
olacağı ise büyük bir soru(n)dur. Ulusal düzeyde enerjinin üretimi konusunda
yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi, bu anlamda, kritik öneme
sahiptir. Bu sayede, akıllı şehirlerin ve de yeni kentsel alanların doğal çevreyi
tahrip edici etkisinin en aza indirilmesi de söz konusu olabilecektir. Kendi
kendine yetebilen kentsel alanların planlanması ve tasarlanması da bu nedenle
önceliklendirilmesi gereken başat konular arasında yer almalıdır. Mevcut
uygulamaların yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını önceliklendiren
altyapı ve üstyapıya sahip olması ilerleyen dönemlerde ortaya çıkacak enerji
kuraklığı konusunda belli başlı temel önlemlerin alındığının göstergesidir.
Ancak, enerji ihtiyacının artış veya azalış trendinin izlenmesi ve çözümler
geliştirilmesi adına ilgili performans göstergelerinin oluşturulması gerektiği
göz ardı edilmemelidir.

5. Sonuç

Gerek uluslararası gerekse de ulusal yasal ve yönetsel çerçeve incelendiğinde
ulaşılmak istenen hedeflerin ortak payesinin sürdürülebilirlik olduğu
görülmektedir. Buradan hareketle, hayata geçirilmesi hedeflenen eylemlerin
de yine bu paye altında değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu
nedenle, sadece kent düzeyinde değil ulusal ölçekte de benzer şekilde
öngörülen hedefler doğrultusunda bütüncül bir yaklaşımla hareket edilmelidir.
Bu bağlamda, akıllı ve sürdürülebilir kentlerin hayata geçirilmesi hedefi
doğrultusunda kentsel dönüşüm uygulamaları, bu hedeften ayrı ve bağımsız
olarak yürütülmesi gereken başka bir süreç olarak ele alınmamalıdır. Mevcut
kentlerin bu hedeflerle uyumlu hale getirilmesinde kentsel dönüşüm, önemli
bir uygulama aracı olarak değerlendirilmelidir. Başka bir deyişle, kentsel
dönüşüm uygulamaları akıllı ve sürdürülebilir yerleşimlerin planlanması ve
tasarlanmasında bir araç ve de fırsat olarak bütüncül stratejik mekânsal
planlama kapsamında ele alınmalıdır.

92 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi