Page 155 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3
P. 155
Abdüssamet Aydın - Necati Cem Aktuz
2.1.2. Rüzgârlıklar
Rüzgârlıklar, açık alanlarda rüzgârın hızını kesmek, toprak erozyonunu
önlemek, komşu bitkilerin rüzgârın zararından ve su kaybı etkilerinden
korunmasını sağlamak için ağaç ve çalıların doğrusal bir yapıda bir sıra halinde
dikilmesidir.
Rüzgârlıklar aynı zamanda yaban hayatı hareketi için yuvalanma sahaları
ve yeşil koridorlar sağlamak, otlanma, yemlenme ve pek çok tür için kaçıp
saklanma gibi yan faydalar da sağlarlar. Çalışmalar ortaya koymaktadır ki en
etkili rüzgârlıklar çalılarla ve kısa boylu bitkilerle beraber 6-9 sıradan oluşan
ağaçlıklardan oluşmaktadır. Hatta kuralına uygun bir şekilde tasarlanmış, bir
veya üç sıra ağaçtan oluşan rüzgârlıklar dahi etkili olabilmektedir (FAO, 2018a).
Tablo 3: Rüzgârlıkların Faydaları ve Zorlukları (FAO, 2018d)
raporundan yararlanılarak yazar tarafından düzenlenmiştir.
FAYDALARI ZORLUKLARI
• Yırtıcılar için yuvalanma ve beslenme sahaları
sağlanması yolu ile artan biyolojik haşere
kontrolü
• Azalan rüzgâr hızı ve buharlaşmaya istinaden
daha az nem kaybı • Kurulum ve
bakım maliyeti
• Azalan rüzgâr erozyon oranları
gerektirmektedir.
• Artan nem tutulumu ve yaprak yüzeylerine yakın
yerlerde artan buğulaşma • Belli ürünleriçin
bazı haşerelerin
• Mikro iklim oluşumu
görülmesindeki artış
• Peyzaj üstünde yaban hayatının hareketliliğini (tahıl yiyen kuşlar)
kolaylaştıran yeşil koridorların oluşumu
• Yakacak odun, meyve, mantar gibi diğer
faydaların sağlanması ve ekin döllenmesinde
artış vb.
2.1.3. Nehir Kıyısı Ormancılığı
Akarsular, göller veya sulak alanlar boyunca yer alan nehir kıyısı ormanları,
kırsal alanlara ve kentsel ortamlarda su kalitesi, habitat, tarım, rekreasyon ve
ormanlık alan gibi faydalar sağlar. Nehir kıyısındaki orman, ağaçlar, çalılar ve/
veya diğer çok yıllık bitkilerin bir kombinasyonunu içeren akarsu, göl veya sulak
alana bitişik bir alandır ve öncelikle koruma yararları sağlamak için çevredeki
peyzajdan farklı şekilde yönetilir.
140 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi