Page 137 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 3

Orhan İnce, H. Abdullah Uçan, vd.

NASA tarafından Perseverance gezgininin iniş alanı olarak seçilen Jezero
Krateri, göl kökenli özellikler sergileyen magnezyum karbonat ünitelerinin yer
aldığı, Mars’taki bilinen tek alandır (Horgan vd., 2020). Eski göl ortamındaki
karbonat, kil, delta ve vadilerin varlığına işaret eden bulgular, antik bir gölün
Jezero Krateri’nde var olmuş olabileceğine dair güçlü deliller sunmaktadır
(Horgan vd., 2020). Jezero Krateri’ndeki antik göl ortamının iç kenar kısımları
boyunca görülen hidromanyezit (sulu magnezyum karbonat çökelekleri) içerikli
karbonat birimlerinin görünüşleri ve mineralojik özellikleri, göl kökenli özellikler
sergilemekte ve günümüz göl ortamlarında da rastladığımız mikrobiyalit -
stromatolit oluşumunda rol oynayan biyolojik izleri taşıma potansiyeli yüksektir
(Horgan vd., 2020).
Alkali bir göl olan Salda Gölü’nde (Şekil 2), havza veya yer altı suyu
sistemlerinde yer alan mafik ve ultramafik kayaçlar hidromanyezit oluşumu
için gerekli magnezyumu sağlamakta ve fotosentetik mikroorganizmaların,
metabolik aktiviteleri ve gerekli organik bileşikleri salgılamaları ile
hidromanyezitlerin çökelimleri için çekirdeklenme başlatılmaktadır (Şekil 3)
(Braithwaite & Zedef, 1995; Horgan vd., 2020; Russell vd., 1999).

Şekil 2. Salda Gölü (2021)

Şekil 3. (a) Salda Gölü Beyaz Adalar Bölgesi sahilinden toplanan magnezyum karbonat
örnekleri. (b) Salda Gölü Beyaz Adalar Bölgesi sahilinden toplanan magnezyum silikat
(koyu renkli) içerikli kayaçların ve magnezyum karbonat örneklerinin görünüşü.

122 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi