Page 89 - Çevre, Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 1
P. 89
Ayşe Sever Akdağ - Gülen Güllü
KYKD’nin Mevcut Durumu ve Zaman İçindeki Rolü
Şu anda, yılda yaklaşık 40 Mt CO yakalanmakta ve depolanmaktadır.
2
Paris Anlaşması’nın kritik hedeflerine ulaşabilmek için, bu miktarın 2030
yılına kadar en az 20 kat, 2050 yılına kadar 100 kat artırılması gerekmektedir.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından 2005 yılında
yayınlanan ve KYD’nin küresel ısınmayı durdurmada potansiyel katkılarını
tanımlayan “KYD Özel Raporu”ndan bu yana, KYKD teknolojilerinde ilerleme,
yalnızca sınırlı politika ve mali destekle sağlanmıştır. KYKD teknolojileri yatırımı,
temiz enerji ve verimlilik teknolojilerine yapılan küresel yatırımın %0,5’inden
daha azını oluşturmaktadır (GCCSI, 2020; IEA, 2020a; IPCC, 2018; OECD/
IEA, 2016)
Karbon yakalama teknolojilerinin henüz geniş çapta benimsenmemiş
olmasının ana nedenlerinden biri, şu anda CO salım maliyeti ile
2
dengelenemeyen bu operasyonların karmaşıklığı ve maliyetleridir. Karbon
yakalamanın maliyeti, üretim maliyetlerini neredeyse iki katına çıkardığı
için özellikle çimento endüstrisi gibi sanayi kolları için bu özel bir sorundur.
Teknoloji geliştikçe, maliyetler düştükçe ve bazı sektörlerde şu anda daha ucuz
olan salım azaltım seçenekleri tükendikçe, KYKD’nin salım azaltım katkısının
zamanla artması beklenmektedir. KYKD’nin ilk odak noktası, mevcut fosil
yakıt bazlı enerji ve endüstri tesislerine kurulumlarının artmasının yanı sıra,
temiz hidrojen üretiminin de yapılacağı daha düşük maliyetli CO yakalama
2
fırsatlarının güçlendirilmesidir. Zamanla, odak noktasının, diğer sektörlerden
giderilemeyen salımları dengelemek için negatif salımlar üreten BEKYD ve
DHY gibi teknolojilere kayması beklenmektedir. Bu teknolojiler ile yakalanan
CO ’nin depolanmasının yanı sıra, havacılıkta kullanılmak üzere sentetik yakıt
2
üretiminde kullanılması planlanmaktadır (IEA, 2020a).
Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu’nda, KYKD’nin, küresel CO salımlarının
2
azaltımına katkısı, projeksiyon dönemleri boyunca artmaktadır. 2030, 2050 ve
2070 yıllarındaki tahmin edilen CO yakalama miktarları ve bunların sektörlere
2
göre dağılımını gösteren grafik, Şekil 5’te gösterilmiştir (IEA, 2020a).
74 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi