Page 50 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Doğa Temelli Çözümler ve Kentsel Dirençlilik

yapıldığı, tarım, ormancılık, atık yönetimi, geri dönüşüm sektörleriyle iklim
değişikliğine uyum eylemlerinde birçok fırsatın değerlendirilemediği ifade
edilmiştir. Dünya Bankası tarafından doğa temelli çözümlere odaklanan
projelere verilen destek 2018-2020 yılları arasında %35 artış gösterse de (World
Bank, 2021) küresel ölçekteki harcamaların doğal çevre ile temel yaşam destek
sistemlerine zarar veren uygulamaları desteklemeye odaklandığı, bu şekilde
devam edildiğinde doğanın uyarılarını dikkate alarak rotamızı düzeltme
fırsatının kaçırılmak üzere olduğu vurgulanmaktadır. Kısa vadeli geçici
çözüm sağlayan önlemler yerine iyileşme süreçlerini destekleyen yatırımlar
yapılmasının gerekliliği üzerinde durulmuş, doğal sermaye, yeşil enerji, yeşil
ulaşım, yeşil bina ve enerji verimliliği ile yeşil araştırma ve gelişimin yeni yatırım
fırsatları olarak değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Doğa temelli çözümlerin dünya genelinde iklim finansmanından aldığı pay
yeterli düzeyde değildir. Ortak çabaların başarılı olabilmesi doğanın iklim
eylemine katkısını en üst düzeye çıkarılmasına bağlıdır. Küresel, ulusal ve
yerel ölçeklerde azaltım ve uyum politika, strateji ve eylem planlarında doğa
temelli çözümlere yer verilmesi yatırımların doğal altyapılara aktarılmasını
destekleyecektir. Bununla birlikte doğa temelli çözümlerin mekansal planlara
entegrasyonu sosyal eşitsizlikleri azaltarak ödünleşmeleri yönetmekte önemli
bir rol oynayacaktır (Bush ve Doyon, 2019).
Bununla birlikte doğa temelli çözümlerin iklim ve biyolojik çeşitlilik krizleriyle
birlikte değerlendirildiği yeni bir bakış açısına ihtiyaç duyulmaktadır. İnsan
refahının sınırsız ekonomik büyümeyle değil, ekosistemlerin sağlığıyla ilişkili
olduğu, ekosistemlerdeki madde ve enerji akışının ekosistem ve insan sağlığı
için gerekli olduğu gerçeği kabul edilmelidir.
Kentsel sistemler doğa ve doğal kaynaklara bağımlıdır. Ekosistem
hizmetlerinin iklim değişikliğine uyum ve afet riski azaltımı için hayati öneminin
farkına vararak doğaya yapılan yatırımların artırılması ve tüm eylemlerde
doğanın merkeze alınmasının önemi oldukça açıktır. Uyum seçeneklerinin
belirlenmesinde doğa temelli çözümlerin alternatif mühendislik çözümlerine
göre avantajları, sürdürülebilirlik, ekolojik, ekonomik ve toplumsal yararlar
hesaba katılmalıdır (Coşkun Hepcan, 2021; 2022). Kentlere yapılan yatırımların
mümkün olan her yerde (doğa temelli) yeşil, sadece gerekli olan yerlerde gri
çözümlere aktarılması kentleri dirençli kılacaktır.
İklim krizinde gelinen noktada doğayla birlikte hareket etme zorunluluğunun
farkına varılması ve bu doğrultuda sadece riski azaltmak için değil, kentsel
dirençliliği oluşturmak, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşabilmek için
vakit kaybetmeden doğa temelli çözümlerin hayata geçirilmesi başarı şansını
artıracaktır.

Yıl 1 / Sayı 2 / Temmuz 2022 36