Page 46 - Çevre ve çocuk Dergisi
P. 46

Türklerde minyatürün Orta Asya’da Uygur-  Anadolu Beylikleri ve Osmanlıların ilk dö-  çarpmaktadır. İstanbul Topkapı Sarayı
                           MinyatuR                                                                                                   şü-nülmektedir. Turfan bölgesinde Uygur   örne-ği kalmamıştır. Fatih Dönemi’nden   diğer önemli eserlerindendir.
                                                                                                                                      lar Dönemi’nde (745-840) ortaya çıktığı dü-
                                                                                                                                                                                                            Müzesi’nde bulunan minyatürler, dönemin
                                                                                                                                                                         nemlerinden günümüze çok fazla minyatür
                                                                                                                                      Türklerinin meydana getirdikleri minya-
                                                                                                                                                                         itibaren  fetihlerle  birlikte  fethedilen  yer-
                                                                                                                                                                         lerdeki bilginler ve sanatçılar İstanbul’a
                                                                                                                                      türler daha sonra Türk minyatür sanatının
                                        sAnatı                                                                                        kaynakları olmuştur.               getirilmeye  başlanmıştır.  Bu gelen  sanat-
                                                                                                                                                                         çılar arasında nakkaşlar da vardır. Fatih
                                                                                                                                      Uygur Devleti’nin dağılmasından sonra
                                                                                                                                      minyatüre olan ilgi devam etmiştir. Sel-  Dönemi’nde sarayda maaşlı olarak çalışan
                                                                                                                                                                         22 nakkaş olduğu bilinmektedir. 1479’da
                                                                                                                                      çuklular Devri’nden günümüze ulaşan   İtal-ya’dan İstanbul’a çağrılan Gentile Bel-
                                                                                                                                      minyatürlü  el  yazmalar,  Mezopotamya  ve   lini, Fatih Sultan Mehmed ve saray ileri ge-
                                Minyatür kelimesi Orta Çağ Avrupa’sında el yazması eserlerin bölüm                                    çevresindeki  bölgelerde  ve Anadolu  Sel-  lenlerinin portre-lerini yapmıştır. Bellini’
                               başlarındaki ilk har-fin etrafına minium (kırmızı kurşun tozu) ile yapılan                             çuklu Devleti’nin egemen olduğu yörelerde   den etkilenen Nakkaş Sinan Bey; Fatih’in
                               miniatura adlı tezhipten gelmektedir; minia-tura, “minium (kırmızı kurşun                              hazırlanmıştır. Konya, Diyarbakır, Mu-sul ve   portresini, oturmuş hâlde, gül koklarken
                               tozu) ile boyanmış” anlamına gelmektedir. Ancak kelime zamanla minor                                   Bağdat gibi şehirler, bu dönem minyatür   tasvir etmiştir. Fatih Dönemi’nde yapıldı-
                             (küçük) kelimesinin etkisinde kalarak “küçük resim” anlamını da kazanmıştır.                             sanatının korunduğu önemli kültür ve sa-  ğı düşünülen, Mehmed Siyah Kalem’e ait
                             Osmanlı Dö-nemi kaynaklarına baktığımızda minyatür yerine “tasvir” veya                                  nat mer-kezleridir.                min-yatürlerde natüralist bir üslup göze
                                        “nakış” sözcüklerinin tercih edildiği görülmektedir.


                                                     Ömer Faruk LEKESİZ




















































       44  ÇEVRE VE ŞEHİR NİSAN 2021                                                                                                                                                                                           ÇEVRE VE ŞEHİR NİSAN 2021  45
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51