Page 96 - Çevre ve Şehir Dergisi - Sayı 13

BİLİNÇ TESTİ
ULAŞIM

01 Dünyadaki toplam enerji üretiminin yüzde kaçı ulaşım
amaçlı harcanmaktadır?
A) % 23 B) % 25
C) % 27 D) % 29
CEVAP: Toplam üretimin % 27’si ulaşım için harcanmaktadır.
Binlerce yıldır toplumun vazgeçilmezlerinden biri olan ulaşım, aynı
zamanda sürekli büyüyen ve atmosfere yoğun miktarlarda sera
gazı emisyonu salgılayan bir sektörüdür. Ulaşım sektörü, karayolu
ulaşımı, denizyolu ulaşımı, havayolu ulaşımı ve demiryolu ulaşımın-
dan oluşmaktadır. Dünya üzerindeki tüketilen sıvı fosil yakıtların
yarısı ulaşım sektöründe harcanmaktadır. Aynı zamanda büyüme
ile doğru orantılı en çok emisyon salınımı da ulaşım sektöründen
kaynaklanmaktadır.

04 Bir noktadan diğer bir noktaya ulaşımda en kısa mesafe
aynı zamanda her zaman en az yakıtın harcanmasına
neden olur.
A) Doğru B) Yanlış
CEVAP: Her ne kadar çoğu zaman bir aracın en kısa yoldan
gitmesi, o araca en az yakıtı harcatsa da bu aslında yolun şekline
ve durumuna bağlıdır. Eğer kısa yol engebeli ise yani yolda birçok
tümsek veya aracın durmasını sağlayacak engel varsa, araç, uzun
ancak daha düz bir yolda, kısa ve engebeli yola kıyasla daha az
yakıt harcar.

05 Havayolu ulaşımı birim yolcu başına atmosfere en çok sera
gazı salgılayan ve çevreye en çok zararı bulunan ulaşım
yoludur. Bir uçaktan yolcu başına bir kilometrede 0,1 kg
02 Türkiye’de gerçekleşen yakıtların yanmasından kaynaklanan karbondioksit emisyonu salınmaktadır. Acaba havayolu
sera gazı emisyonlarının yüzde kaçı ulaşım sektörüne aittir?
ulaşımı, dünyadaki sera gazı emisyonlarının yüzde kaçını
A) % 7 B) % 12 oluşturmaktadır?
C) % 17 D) % 22 A) % 2 B) % 2,5
CEVAP: Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye’de C) % 3 D) % 3,5
ulaşım sektöründen kaynaklı sera gazı emisyonlarının toplamı CO2 CEVAP: Havayolu sektöründe yaratılan diğer gazlar da iklim
eşdeğeri cinsinden hesaplandığında, toplam emisyon miktarının değişikliği, çevre kirliliği ve ekolojik sistemin tahribatı açısından
%17’si oranında olduğu görülmektedir, bu da 47,4 milyar gram tehlike taşımaktadır. Havayolu sektörü dünyadaki toplam sera gazı
karbondioksit emisyonuna eşittir. emisyonlarının % 3,5’una neden olmaktadır. Ayrıca havayolu ula-

03 Aşağıdakilerden hangisi yakıt tasarrufu için araç sahip-
lerinin alabileceği önlemlerden biridir?
A) Lastikleri düzenli şişirmek
B) Hız sınırını aşmamak
C) Aracı sabit hızda kullanmak
D) Yukarıdakilerin hepsi
CEVAP: Araç lastiklerini gereken şişlikte korumak, yakıt tasarru-
funu kilometre başına % 5,28 oranında arttırır. Aynı şekilde aracı
sabit hızda kullanmakta depo başına % 4 ile % 14 oranında yakıt
tasarrufu sağlar. Aracı gerekenden daha yüksek hızda çalıştırmakta
birim kilometre başına tüketilen yakıtı arttırır ve yakıt deposunun
daha çabuk boşalmasına neden olur.

96 | ÇEVRE ve ŞEHİR | OCAK 2013