Page 36 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 2
P. 36
nellikle Ocak ile Mays aylar aras, buz, farkl hayvan türü barndrr. Bölgede Baykal bölgesinde 1.200 adet tarihi, ar-
gölün üzerindeki egemenliini sürdürür. bulunan hayvanlarn % 80inden fazlas keolojik ve kültürel ant bulunmaktadr.
Hatta Ocak aynn sonuna doru buzun yöreseldir. Özellikle dünyada sadece La- Bunlarn yaklak 1.000 tanesi devletler
kalnl bir metreyi geçebilir. Buna ra- doga Gölü ve Baykalda yaayan tatl su tarafndan koruma altndadr. Yöredeki
men buz aldatc ekilde ince görünür. foklar görülmeye deerdir. Nerpa adyla halk, bazlarn kutsal kabul eder. 1996
effafl o kadar yüksektir ki buzu kes- da bilinen Baykal Fokunun düz bir yüzü ylnda Baykal Gölü, UNESCO Dünya Mi-
tirme yol yaratmak için kullanan yayalar, ve birbirine yakn kocaman gözleri var-
çou zaman gölün dibindeki kayalar dr. En fazla 1.4 metrelik boylaryla dün- ras Listesine alnmtr.
görebilir. nanlmaz derecede salam yadaki en küçük foklardandr. En mehur Baykal Gölü, benzer de olsa, tarih bo-
ve kaln olan buz, kar araçlarn bile ta- Baykal balklar ise Mersin Bal, Gray- yunca farkl isimlerle anlmtr. Bunla-
yabilir. Kn ender görünen güneli ling Bal, somon türlerinden Sig Bal rn arasnda Lamu (Deniz), Beihai (Kuzey
günlerde, tpk bir cam gibi güne n ve Baykal yal bal olan Golomyan- Denizi), Tengis (Deniz) ve Baigal bulunur.
yanstarak gözünüzü alr. kadr. Baykaldaki somon bal türleri Ayn zamanda gölün Moolca anlam ise
Nisan aynn sonuna doru, buzlar ça- Kuzey Kutbuna özgü beyaz etli ve çok doal göl anlamna gelir.
trdayarak gürültüyle krlr. Baykal Gö- lezzetlidir, bu yüzden balkçlar için çok
lünün çevresinde yaayan yerli halk ve deerlidir. Genelde tütsülenerek çevre- Ne yazk ki son yllarda insan kaynakl
buz krlma dönemlerinde ziyaret eden- deki pazarlarda satlrlar. Golomyanka kirlenmenin etkileri, Baykal Gölünde de
ler, oluan bu mevsimlik doal müzie ise 200 ila 500 metre derinliklerde yaar kendini göstermitir. Gölün esiz eko-
alktr. Bölgedeki benzersiz hayvanla- ve neredeyse gölde görülen en yaygn sistemi, tahrip olma tehlikesi altndadr.
rn hareketlerini incelemek için Baykal balk türüdür. Gölün etrafnda yer alan devletler, bu
Gölüne sk sk ziyaretlerde bulunan ünlü Bölgede yer alan bitkiler ise bulundukla- durumu önlemek için önlemler alm
doa bilimci Gerald Durell, erimekte r alana göre farkllklar gösterir. Gölün olsa da, daha fazla admn atlmas ge-
olan buzlar için minik ziller gibi çnlar bat yakasna ine yaprakl aaçlar ve rekmektedir.
ve bir sepet dolusu kedi gibi mrlar ka- bozkrlar hakimken, dou yakasnda çam
lbn kullanr. Kn en düük bölgesel aaçlar, kuzey yakasnda ise kn yap- Baykal Gölü, bal bana resmedilme-
scaklklarn 19 °C olarak görüldüü raklarn döken türde aaçlar sk görülür. ye deer doal bir sanat eserini andrr.
bölgede, yazn ise en yüksek scaklk 14 Ormanlarn içinde 10 tane nesli tehlike- Masmavi suyu ve kelimelerin tarif ede-
°C civarndadr.
de tür bulunmaktadr. Gölün etrafndaki medii benzersiz yapsyla her türlü ziya-
Baykal Gölü, biyolojik çeitlilik açsndan corafi yaplar, Paleozoyik, Mesozoyik ve retçiyi kendisine çeker ve unutulmaz bir
çok zengindir. 1.085 farkl bitki ve 1.550 Senozoyik dönemden kalntlar tar. deneyim sunar.
|
34 ÇEVRE, NSAN ve EHR | TEMMUZ 2014