Page 54 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 6

Sakin Şehir Olmanın Gerze’ye Katkılarının Sakin Şehir
Göstergeleri Bakımından Değerlendirilmesi

Araştırma bulguları, Gerze ilçesinin Sakin Şehir kriterlerine büyük ölçüde
uyum sağladığını göstermektedir. İlçede yapılan çevre odaklı projeler, altyapı
iyileştirmeleri ve yenilenebilir enerji kullanımı gibi girişimler, ilçenin sürdürüle-
bilirlik hedeflerine katkıda bulunmaktadır. Yerel el sanatları ve yöresel yemek-
lerin desteklenmesi, yerel ekonomiyi canlandırmakta ve kültürel kimliği koru-
maktadır. Ayrıca, sosyal uyum ve misafirperverlik konularında yapılan projeler,
toplumsal farkındalık ve eğitim olanaklarını artırmaktadır.

2. Sakin Şehir (Cittaslow) Tarihçesi ve Türkiye’de Gelişimi

Sakin Şehir kavramına ve çıkış şekline baktığımızda, 1999’da İtalya’da bulunan
Greve in Chianti Belediye Başkanı Paolo Saturnini liderliğinde başlayan Sakin
Şehir Hareketi, kentlerdeki yaşam kalitesini artırarak kentlerin gerçek kimlikle-
rini ve kültürel zenginliklerini vurgulayan bir kalkınma modelini temsil etmek-
tedir. Bu hareket, Bra, Orvieto ve Positano belediye başkanları ile Slow Food
Başkanı tarafından hızla desteklenmiştir (Güney Ege Kalkınma Ajansı Cittaslow
Bilgi Notu, 5). Sakin Şehir Hareketi, dünya genelinde şehirleri hem kültürel hem
de mekânsal olarak homojenleştirmeyi istemeyen kasaba ve kentlerin bir araya
gelerek oluşturduğu uluslararası bir oluşum olmuştur. Fast food yemek kültürü-
nün önemli bir sembolü haline gelen McDonald’s firmasının 1986’da Roma’da
bulunan tarihi İspanyol Merdivenlerinde bir şube açması yerli halk tarafından
tepkiyle karşılanmış ve İtalyan gastronom Carlo Petrini liderliğinde başlayan
sembolik bir protestoya dönüşmüştür. Bu protesto, aslında hızlı yemek anlayışı-
na karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Zaman içerisinde, bu karşıtlık sosyal bir
harekete dönüşmüş ve Slow Food Birliği kurulmuştur (Şahinkaya, 2010:1). Yavaş
Yemek Hareketi, üç ana eylem alanına odaklanmaktadır: birincisi, gastronomi
geleneğinin ve biyolojik çeşitliliğin korunması; ikincisi, küçük ölçekli üreticiler
ile tüketiciler arasında ağ kurmanın teşvik edilmesi ve üçüncüsü, tüketicilerin
yiyecek, lezzet, gıda ve çevre konularındaki bilgilerini artırmayı amaçlamaktadır
(Petrini, 2003; Malatesta vd., 2005; Parkins ve Craig, 2006).
Orvieto Kongresi sonrasında, yemek konusunda yavaş yemek akımına ilgi
duyan bir topluluk, yerel yöneticiler ve kendilerine özgü yaşam tarzları ile ko-
runması gereken özel ürünlerle tanınan bazı küçük şehirleri bir araya getirme
amacıyla bir birlik kurmayı hedeflemiştir (Şahinkaya, 2010:1). Bu fikirle Sakin
Şehir Sözleşmesi imzalanarak resmî olarak İtalya’da kurulmuştur (Yurtseven,
2010: 40). İtalya’da bulunan üç belediyenin toplanmasıyla Sakin Şehir Birli-
ği’nin temelleri atılmış ve bu birlik zamanla genişlemiştir. Günümüzde, Sakin
Şehir Ağı’na 30 ülke ve 230’dan fazla şehir dahildir (Cittaslow International,
2017). Sakin Şehir’in amacı, sadece kentte yaşayanların değil, aynı zamanda
ziyaret amaçlı bulunanların da yaşam kalitesini artırmak ve sürdürülebilir bir
çevre oluşturmak için iyi fikirlerin, deneyimlerin ve bilgi alışverişinin paylaşıl-
masını sağlamaktır (Miele, 2008:135).

Yıl 3 / Sayı 6 / Aralık 2024 53